ONDERZOEK ONTHULT: Massa’s Deepfake-Video’s Misbruiken Meer Dan 40 BN’ers Voor Valse Medische Claims

DEN HAAG – De Nederlandse samenleving wordt overspoeld door een gevaarlijke golf van deepfake-video’s, waarin de reputatie en geloofwaardigheid van bekende Nederlanders (BN’ers) en gerespecteerde artsen schaamteloos worden misbruikt. Uit onderzoek van het platform Pointer blijkt dat op sociale media deepfakes circuleren waarin meer dan veertig verschillende bekende gezichten worden ingezet om misleidende medische adviezen en dure, nutteloze supplementen te promoten.

De bedrijven achter deze bedrieglijke video’s maken op slinkse wijze gebruik van geavanceerde kunstmatige intelligentie (AI) om kijkers te manipuleren. De praktijk is zorgwekkend, aangezien de grens tussen echt en nep steeds vager wordt, met potentieel ernstige gevolgen voor de volksgezondheid.

De Techniek Achter de Misleiding

De deepfakes combineren bestaand, authentiek beeldmateriaal van de bekende personen met een volledig door AI nagemaakte stem. De stemmen zijn dusdanig overtuigend dat het lijkt alsof de BN’ers daadwerkelijk de medische tips geven of de supplementen aanbevelen.

Onder de slachtoffers van deze digitale identiteitsdiefstal bevinden zich prominente figuren zoals influencer Monica Geuze en fitnessondernemer Arie Boomsma. De deepfake-video’s laten het lijken alsof deze personen “wonderpillen” aanprijzen, vaak met claims over snelle genezing of spectaculair gewichtsverlies die wetenschappelijk nergens op gebaseerd zijn.

Veel kijkers trappen in de val. Uit de reacties onder de video’s blijkt dat zij massaal vragen stellen over waar de “wonderpillen” te bestellen zijn. De fraudeurs maken hiermee niet alleen misbruik van de reputatie van de bekende gezichten, maar exploiteren ook de kwetsbaarheid van consumenten die op zoek zijn naar snelle oplossingen voor gezondheidsproblemen.

Gevaar voor de Volksgezondheid

De problematiek is niet nieuw, maar de omvang en de technologische verfijning nemen snel toe. Eerder werd de bekende tv-arts Ted van Essen al misbruikt in deepfake-video’s die zelfs levensgevaarlijke desinformatie verspreidden. Het advies van een medische professional, hoe nep ook, wordt door velen blindelings vertrouwd.

Pointer en andere waakhonden waarschuwen dat de verspreiding van dit soort content een dubbele dreiging vormt: financieel bedrog (consumenten worden opgelicht met dure, ineffectieve supplementen) en gezondheidsrisico’s (de verspreide medische desinformatie kan mensen ertoe aanzetten om noodzakelijke behandelingen stop te zetten of verkeerde, schadelijke producten te gebruiken). De bedrijven achter deze video’s maken misbruik van de betrouwbaarheid van de BN’ers en artsen om hun twijfelachtige producten te verkopen.

Een Strijd Tegen de Onzichtbare Vijand

De strijd tegen deze vorm van digitale fraude is complex. Hoewel sociale mediaplatforms beweren maatregelen te nemen, zijn de deepfake-video’s snel in hun opkomst en worden ze constant opnieuw geüpload, vaak net zo snel als ze worden verwijderd. De AI-technologie maakt het eenvoudig om honderden variaties van dezelfde bedrieglijke boodschap te creëren.

Experts benadrukken dat het van cruciaal belang is dat consumenten uiterst kritisch zijn. Een aanbeveling van een BN’er voor een medisch product, vooral als deze te mooi klinkt om waar te zijn, moet altijd worden geverifieerd via betrouwbare medische bronnen. De grens tussen echt en nep is vervaagd, en in de digitale wereld moet vertrouwen verdiend worden.