De Zweedse klimaatactiviste Greta Thunberg heeft voor het eerst uitgebreid verteld over haar arrestatie en gevangenschap in Israël eerder deze maand.

In een openhartig interview met de Zweedse krant Aftonbladet beschreef de 22-jarige activiste de omstandigheden als “onmenselijk” en sprak ze over fysiek en verbaal geweld door Israëlische soldaten.

Volgens Thunberg werden zij en andere activisten hardhandig aangepakt nadat hun schip, onderdeel van een humanitaire vloot richting Gaza, werd onderschept door het Israëlische leger.

Gevangen na interceptie van de Gaza-vloot

De Israëlische marine hield begin oktober meerdere schepen van de zogenaamde “Gaza Flotilla” tegen.

Aan boord bevonden zich meer dan vierhonderd activisten, waaronder acht Belgen en de bekende klimaatactiviste Greta Thunberg.

De vloot wilde symbolisch hulpgoederen afleveren aan de belegerde bevolking van de Gazastrook, maar werd door Israël als een provocatie beschouwd.

Na de onderschepping werden de opvarenden overgebracht naar de Ketziot-gevangenis, een zwaar beveiligde faciliteit in de Negev-woestijn, bekend om haar strenge regime en harde behandeling van gevangenen.

Al snel deden berichten de ronde over mishandeling en vernedering van de activisten, maar Thunberg bevestigt nu voor het eerst zelf hoe ernstig het eraan toeging.

Hardhandige arrestatie en vernedering

Volgens Thunberg werd ze direct na haar arrestatie afzonderlijk van de groep afgevoerd. Ze vertelt dat Israëlische soldaten haar letterlijk meesleurden, een vlag over haar heen gooiden en haar vervolgens schopten en sloegen.

“Ze sleepten me naar de andere kant, gooiden een Israëlische vlag over me heen en trapten me op de grond,” vertelde ze.

De soldaten namen ook haar opvallende groene “kikkerhoedje” af – een symbool dat ze vaak draagt tijdens protesten – en begonnen erop te stampen.

“Ze lachten en zeiden dat dit de enige kikker was die ze ooit zouden doodtrappen,” aldus Thunberg.

Vervolgens werd ze met haar gezicht naar de muur gedwongen. “Een speciale plek voor een speciale dame,” zou een van de soldaten toen hebben gezegd.

Beledigingen en bedreigingen

Tijdens haar verhoor en detentie zouden Israëlische soldaten haar voortdurend hebben uitgescholden. Ze noemden haar “lilla hora” en “hora Greta” – Zweedse woorden voor “kleine h0er” en “h0er Greta”.

Thunberg vertelt dat ze haar handen met kabelbinders vastbonden, terwijl verschillende soldaten om de beurt selfies met haar namen. “Het voelde als een trofee voor hen,” verklaarde ze.

Toen haar koffer werd doorzocht, gooiden de bewakers alle spullen die te maken hadden met Palestina in de prullenbak.

“Ze sneden mijn spullen kapot met een mes, terwijl ze me recht in de ogen aankeken,” zei Thunberg. Volgens haar ging het om eenvoudige dingen zoals stickers, een sjaal en pamfletten, maar de manier waarop het gebeurde, voelde als pure intimidatie.

Onmenselijke omstandigheden in Ketziot

Na haar arrestatie belandde Thunberg in de Ketziot-gevangenis. Ze beschrijft de omstandigheden daar als “verschrikkelijk”. Ze zat dagenlang in een kleine, smerige cel vol insecten. “Het stonk er, het was heet, en ik kon nauwelijks slapen,” vertelde ze.

Wat haar vooral aangreep, waren de dreigementen van sommige cipiers. Ze beweerden dat ze haar en andere activisten “naar de gaskamers” zouden sturen. “Ze zeiden het meerdere keren, op een toon die duidelijk maakte dat het geen grap was,” aldus Thunberg.

De Ketziot-gevangenis heeft al langer een beruchte reputatie. Mensenrechtenorganisaties hebben eerder melding gemaakt van mishandeling, vernedering en gebrek aan medische zorg. De getuigenissen van Thunberg sluiten naadloos aan bij die eerdere rapporten.

Confrontatie met Israëlische minister

Een van de meest opvallende momenten tijdens haar gevangenschap was volgens Thunberg de ontmoeting met de Israëlische minister van Nationale Veiligheid, Itamar Ben-Gvir. De extreemrechtse politicus zou onverwachts haar cel zijn binnengelopen, vergezeld door een mediateam.

“Hij beval me op mijn knieën te gaan zitten, terwijl hij begon te filmen,” vertelt Thunberg. “Hij zei letterlijk: ‘Ik zal er persoonlijk voor zorgen dat jij als terrorist wordt behandeld. Jij bent van Hamas. Jij wilt Joodse baby’s vermoorden.’”

Volgens de activiste werd alles opgenomen, maar zijn de beelden tot nu toe niet openbaar gemaakt. Ze vermoedt dat het bedoeld was om haar te intimideren en in diskrediet te brengen. “Ik dacht dat de video meteen online zou verschijnen, maar dat is niet gebeurd,” zei ze.

Vrijlating na vijf dagen

Na vijf dagen detentie werd Thunberg samen met andere activisten vrijgelaten en meteen het land uitgezet. Haar persoonlijke bezittingen kreeg ze later terug, maar haar koffer was beklad met beledigingen. “Er stond ‘hoer’ op geschreven, samen met een getekende penis en een Israëlische vlag,” vertelde ze.

Toch weigert Thunberg zich te laten breken. In haar kenmerkende stijl reageerde ze spottend: “Ze gedragen zich als kleuters. Het zegt meer over hen dan over mij.”

Internationale verontwaardiging groeit

De onthullingen van Thunberg zorgen internationaal voor veel ophef. Mensenrechtenorganisaties zoals Amnesty International en Human Rights Watch hebben Israël opgeroepen tot een onafhankelijk onderzoek naar de behandeling van de activisten. Ook in Zweden en andere Europese landen klinken oproepen om politieke stappen te ondernemen.

Volgens critici tonen de verklaringen van Thunberg opnieuw aan hoe Israël omgaat met activisten die kritiek hebben op het beleid tegenover de Palestijnen. Israël ontkent echter elke vorm van mishandeling en zegt dat de activisten “volgens de wet” zijn behandeld.

Een woordvoerder van het Israëlische leger verklaarde dat “de claims van Thunberg ongegrond zijn” en dat er “geen fysiek geweld is gebruikt buiten wat nodig was om de situatie onder controle te houden”.

Reactie uit Israël en Zweden

De Israëlische minister Ben-Gvir, die door Thunberg persoonlijk werd genoemd, verdedigde zijn optreden. In een reactie zei hij: “Iedereen die de veiligheid van Israël bedreigt, zal worden behandeld als een terrorist. Ook als die persoon Greta Thunberg heet.”

In Zweden klinkt juist steun voor de activiste. De Zweedse premier noemde haar getuigenis “zeer zorgwekkend” en zei dat de regering de situatie onderzoekt. Ook verschillende Europarlementariërs hebben inmiddels vragen gesteld over de behandeling van Thunberg en de andere Europeanen die deel uitmaakten van de Gaza-vloot.

Een strijd die verder gaat dan klimaat

Hoewel Greta Thunberg wereldwijd bekend werd als boegbeeld van de klimaatbeweging, toont haar inzet voor de Palestijnse zaak dat ze haar activisme breder ziet. Volgens haar gaat het niet alleen om klimaatgerechtigheid, maar ook om mensenrechten en solidariteit.

“Je kunt niet vechten voor het klimaat zonder op te komen voor rechtvaardigheid,” zei ze eerder. Haar deelname aan de Gaza-vloot werd dan ook gezien als een statement tegen onderdrukking en geweld.

Conclusie: een verhaal dat de wereld niet kan negeren

Met haar getuigenis werpt Thunberg nieuw licht op de behandeling van buitenlandse activisten in Israëlische detentie.

Haar relaas over fysiek geweld, vernedering en dreigementen roept ernstige vragen op over de manier waarop Israël omgaat met internationale demonstranten.

Of er daadwerkelijk een onafhankelijk onderzoek komt, is nog onduidelijk. Maar één ding is zeker: Greta Thunberg blijft haar stem gebruiken – of het nu gaat over klimaat, mensenrechten of rechtvaardigheid. En deze keer klinkt die luider dan ooit.