DEN HAAG – De politieke kaarten lijken opnieuw te worden geschud nu de laatste peilingen van Ipsos/I&O en Peil.nl elkaar flink tegenspreken. Met nog maar één week te gaan tot de Tweede Kamerverkiezingen, is duidelijk dat niets nog zeker is. Waar D66 een spectaculaire sprong maakt, zakt het CDA hard weg – en lijkt de strijd om de tweede plek volledig open te liggen.

Volgens de nieuwste Ipsos/I&O-peiling is D66 de grote stijger. De partij van Rob Jetten klimt van 18 naar 22 zetels en komt daarmee gevaarlijk dicht in de buurt van GroenLinks-PvdA, dat stabiel blijft op 23 zetels. Een verrassende wending, want tot voor kort leek D66 te worstelen met een gebrek aan profiel en enthousiasme. Nu lijkt de partij juist te profiteren van haar rustige toon, inhoudelijke focus en de behoefte van veel kiezers aan stabiliteit in het midden.

CDA onder vuur na omstreden uitspraken

Voor het CDA zijn de vooruitzichten juist ronduit somber. De partij, die in eerdere peilingen nog rond de 25 zetels stond, duikelt in de Ipsos/I&O-meting naar 20. Dat verlies wordt volgens analisten grotendeels verklaard door het optreden van lijsttrekker Henri Bontenbal bij Nieuwsuur, waarin hij zich ongelukkig uitliet over de acceptatie van homoseksualiteit op reformatorische scholen.

Hoewel Bontenbal later zijn woorden nuanceerde en in het SBS6-debat beter voor de dag kwam, lijkt de schade al te zijn aangericht. Onder meer jongere en gematigde CDA-stemmers zouden hierdoor zijn afgehaakt. Op sociale media werd zijn optreden fel bekritiseerd, met hashtags als #BontenbalBlunder en #CDAinCrisis die korte tijd trending waren.

Bontenbal zelf reageerde teleurgesteld:

“Ik baal enorm van mijn eigen formulering. Natuurlijk moet iedereen in Nederland zichzelf kunnen zijn. Dat staat voor mij buiten kijf.”

Toch lijkt het excuus niet voldoende om de negatieve trend te keren.

PVV nog altijd de grootste, maar verliest glans

De PVV van Geert Wilders blijft volgens Ipsos/I&O de grootste partij met 26 zetels. Maar dat is een verlies van drie zetels ten opzichte van de vorige peiling. De harde toon van Wilders tijdens recente debatten zou kiezers afschrikken die wel kritisch zijn op migratie, maar niet op zoek zijn naar conflict.

Een analist bij Ipsos zegt daarover:

“Wilders blijft een krachtige oppositiestem, maar hij lijkt moeite te hebben om zijn voorsprong om te zetten in breder vertrouwen. Veel kiezers zien hem niet als realistische premier.”

Dat beeld wordt versterkt door het feit dat vrijwel geen enkele middenpartij bereid is met de PVV samen te werken, wat de kans op regeringsdeelname klein maakt.

VVD en Yeşilgöz klimmen voorzichtig

De VVD van Dilan Yeşilgöz noteert in dezelfde peiling een lichte stijging: van 14 naar 16 zetels. In de peiling van Peil.nl stond de partij zelfs op 20. Yeşilgöz krijgt lof voor haar kalme, daadkrachtige optreden in de laatste debatten, waarin ze nadruk legde op veiligheid, economie en bestuurbaarheid.

Hoewel de partij nog ver verwijderd is van haar gloriejaren onder Mark Rutte, lijkt Yeşilgöz langzaam het vertrouwen terug te winnen van kiezers die stabiliteit boven ideologie verkiezen.

Peilingen spreken elkaar tegen

Opvallend is dat de resultaten van Peil.nl en Ipsos/I&O sterk van elkaar verschillen. In de Peil.nl-meting van vrijdagavond was het juist de VVD die fors steeg naar 20 zetels, terwijl D66 daar stabiel bleef op 17. De PVV won in die peiling zelfs een zetel en kwam uit op 29.

De verschillen tonen volgens politicoloog André Krouwel hoe volatiel het electoraat anno 2025 is:

“Kiezers wisselen sneller van voorkeur dan ooit. Een enkel debat, een uitspraak of zelfs een virale video kan een verschuiving van duizenden stemmen veroorzaken.”

Spannende slotfase

Met de verkiezingen in zicht belooft de laatste week een politieke thriller te worden. D66 ruikt bloed, GL/PvdA probeert haar voorsprong te behouden, en het CDA vecht tegen verdere afbrokkeling. Ondertussen blijft de PVV hoog, maar kwetsbaar – en probeert Yeşilgöz de VVD opnieuw als machtsfactor te positioneren.

De komende dagen staan nog meerdere televisiedebatten gepland, waaronder het slotdebat van NOS. Daar zal de toon beslissend zijn: wie weet vertrouwen te wekken, kan rekenen op de twijfelende middenkiezer die uiteindelijk het verschil maakt.

📊 De top vijf volgens de laatste peilingen

❓FAQ: Wat betekent dit voor de verkiezingen?

1. Is D66 echt bezig met een comeback?
Ja, maar voorzichtig. De stijging is significant, maar het is onduidelijk of deze standhoudt tot aan de stembus. Veel kiezers overwegen D66 slechts als tweede keuze.

2. Waarom zakt het CDA zo hard?
De partij verloor terrein na de commotie rond Bontenbals uitspraken bij Nieuwsuur. Daarnaast kampt het CDA met een ouder electoraat en weinig aantrekkingskracht bij jongeren.

3. Kan de PVV nog regeren?
Politiek gezien lastig. Zonder steun van VVD, CDA of NSC blijft Wilders afhankelijk van partijen die samenwerking uitsluiten.

4. Wat betekent dit voor de VVD?
Yeşilgöz heeft nog tijd om te groeien, maar moet sterk scoren in de laatste debatten om relevant te blijven in de formatiediscussie.

5. Wie lijkt nu de grootste kanshebber voor het premierschap?
Hoewel Wilders de meeste zetels heeft, worden Rob Jetten (D66) en Frans Timmermans (GL/PvdA) steeds vaker genoemd als mogelijke “brugfiguren” voor een brede coalitie.

Met andere woorden: de verkiezingen van 2025 dreigen een ongekend spannend slot te krijgen. De kaarten liggen nog lang niet vast — en elke stem kan de geschiedenis herschrijven.