De AOW en het pensioenstelsel zijn onderwerpen die voor veel Nederlanders het verschil maken tussen financiële rust en onzekerheid.

Vooral ouderen en mensen die bijna met pensioen gaan, willen precies weten wat politieke partijen van plan zijn met hun inkomen voor later. D66 heeft de laatste tijd duidelijke uitspraken gedaan over hoe zij de toekomst van de AOW en het pensioen zien.

Volgens de partij is het huidige systeem niet meer bestand tegen de vergrijzing en de veranderende arbeidsmarkt. Maar wat houden die plannen nu precies in – en wat betekent dit voor ouderen?

Waarom de AOW en het pensioen onder druk staan

De AOW vormt al jaren het basisinkomen voor iedereen die de pensioengerechtigde leeftijd bereikt. Daarnaast bouwen de meeste werknemers via hun werkgever een aanvullend pensioen op. Samen vormt dat het inkomen voor de tijd na het werkende leven.

Maar dat systeem staat steeds meer onder spanning. De oorzaak is simpel: Nederland vergrijst in rap tempo.

Er zijn steeds meer mensen die AOW ontvangen, terwijl het aantal werkenden dat premie betaalt achterblijft. Dat creëert een scheve verhouding die op de lange termijn onhoudbaar wordt.

Volgens D66 is het dan ook noodzakelijk om nu al te kijken hoe het systeem toekomstbestendig kan blijven. Niet alleen voor ouderen van vandaag, maar ook voor de generaties die eraan komen.

Als er niets verandert, bestaat volgens de partij het risico dat jongere generaties de rekening gepresenteerd krijgen. Daarom wil D66 dat zowel de AOW als het pensioenstelsel worden aangepast.

Waarom D66 veranderingen wil doorvoeren

D66 vindt dat het huidige stelsel te rigide is en niet meer aansluit op hoe mensen tegenwoordig werken. De moderne arbeidsmarkt bestaat uit flexcontracten, zzp’ers en mensen die vaak van baan wisselen.

Daardoor bouwen veel mensen hun pensioen niet meer op één plek op, maar verspreid over verschillende werkgevers en regelingen.

Ook leven Nederlanders gemiddeld langer dan vroeger, waardoor de periode waarin pensioen en AOW worden uitgekeerd steeds langer wordt.

De partij stelt dat het systeem eerlijker moet worden ingericht, zodat het niet alleen werkt voor ouderen van nu, maar ook voor de werkende generaties.

Flexibiliteit speelt daarin een belangrijke rol. Mensen moeten volgens D66 zelf meer keuzes kunnen maken over wanneer ze stoppen met werken en hoe ze hun pensioen willen ontvangen.

De ideeën van D66 over de AOW

Een van de meest besproken plannen van D66 is het flexibeler maken van de AOW. In plaats van één vaste leeftijd waarop iedereen AOW krijgt, moet er volgens de partij ruimte komen voor persoonlijke keuzes. Dat betekent dat iemand die eerder wil stoppen met werken al eerder AOW kan ontvangen, maar dan wel een lager bedrag per maand krijgt.

Wie langer doorwerkt, wordt juist beloond met een hogere uitkering. Dit systeem moet mensen meer grip geven op hun eigen pensioenplanning.

Daarnaast wil D66 af van de automatische koppeling tussen het minimumloon en de AOW. Op dit moment stijgt de AOW mee wanneer het minimumloon omhooggaat.

Volgens D66 zorgt dat ervoor dat de kosten snel oplopen en dat de regeling voor toekomstige generaties te duur wordt. Door die koppeling losser te maken, blijft het systeem beter betaalbaar.

Ook betekent het dat de AOW in de toekomst mogelijk minder snel stijgt dan de lonen – iets waar veel ouderen zich zorgen over maken.

Verder pleit D66 voor een snellere verhoging van de AOW-leeftijd. Mensen worden niet alleen ouder, maar blijven volgens de partij gemiddeld ook langer gezond.

Daarom vindt D66 het logisch dat de periode waarin mensen werken enigszins meegroeit met de levensverwachting. Het verhogen van de AOW-leeftijd moet volgens de partij geleidelijk gaan, maar wel sneller dan nu is vastgelegd.

Tot slot wil D66 het makkelijker maken om na de AOW-leeftijd door te werken. Veel ouderen vinden het prettig om nog actief te blijven, bijvoorbeeld in deeltijd.

Volgens de partij moet die mogelijkheid niet alleen toegankelijk zijn, maar ook aantrekkelijker worden gemaakt. Dit helpt bovendien om personeelstekorten op te vangen, vooral in sectoren waar veel behoefte is aan ervaring en vakkennis.

Hoe D66 het pensioenstelsel wil aanpassen

Naast de AOW ziet D66 ook ruimte voor verbetering in het bredere pensioenstelsel. De overstap naar het nieuwe pensioenstelsel, die momenteel al in gang is gezet, krijgt steun van de partij.

Dat nieuwe stelsel laat beter zien hoeveel pensioen iemand daadwerkelijk opbouwt en wat dat waard is. In de oude regeling was dat minder transparant en kregen veel mensen pas vlak voor hun pensioen duidelijkheid over hun uiteindelijke inkomen.

D66 vindt het daarnaast belangrijk dat mensen meer vrijheid krijgen in hoe ze hun pensioen inzetten. Denk aan het later laten ingaan van de pensioenuitkering of juist een eenmalige uitbetaling van een deel van het bedrag.

De partij benadrukt dat iedereen andere wensen en behoeften heeft en dat het pensioenstelsel flexibel genoeg moet zijn om daarop in te spelen.

De overgang naar het nieuwe stelsel moet wel zorgvuldig gebeuren. Volgens D66 moeten pensioenfondsen hun deelnemers duidelijk informeren over de gevolgen van de veranderingen. Ook moeten opgebouwde rechten zoveel mogelijk worden beschermd, zodat niemand onverwacht de dupe wordt van de hervorming.

Wat betekenen deze plannen voor ouderen?

Voor ouderen en bijna-gepensioneerden roept het plan van D66 verschillende vragen op. Een snellere stijging van de AOW-leeftijd kan betekenen dat sommige mensen langer moeten doorwerken voordat ze recht hebben op AOW.

Tegelijkertijd biedt een flexibel systeem ruimte om eerder te stoppen als dat nodig is, al gaat dat gepaard met een lagere uitkering.

De gedeeltelijke loskoppeling van het minimumloon kan invloed hebben op de koopkracht van ouderen. Als de lonen door stijgingen vooruitgaan, maar de AOW minder snel meegroeit, kan dat na verloop van tijd merkbaar worden.

Tegenstanders vinden dat onrechtvaardig, maar D66 ziet het als een manier om het systeem betaalbaar te houden zonder toekomstige generaties te belasten.

Voor mensen die al met pensioen zijn of bijna zijn, verandert er op korte termijn weinig. De plannen worden vaak stap voor stap ingevoerd, waardoor de meeste veranderingen pas op de langere termijn effect hebben.

Blijft het systeem eerlijk? De discussie gaat door

De ideeën van D66 zorgen voor veel debat. Voorstanders vinden het logisch dat de pensioenleeftijd meegroeit met de levensverwachting.

Ook het idee van meer flexibiliteit wordt vaak gezien als positief.

Tegenstanders wijzen juist op groepen die moeilijk kunnen profiteren van flexibiliteit, zoals mensen met zware beroepen of een slechte gezondheid. Ook de loskoppeling van het minimumloon wordt door veel ouderen met argusogen bekeken.

De discussie draait uiteindelijk om hoe Nederland de balans vindt tussen betaalbaarheid, eerlijkheid en toekomstbestendigheid.

D66 benadrukt dat de vergrijzing doorzet en dat de huidige generatie werkenden anders met pensioen gaat dan de generaties vóór hen. Een stelsel dat nu wordt aangepast, moet ervoor zorgen dat iedereen later op een betrouwbare manier kan rekenen op inkomen.

Wat kun je zelf doen?

Het is verstandig om regelmatig je pensioenoverzicht te bekijken en te controleren wat je tot nu toe hebt opgebouwd. Wie bijna met pensioen gaat, kan alvast scenario’s bekijken: eerder stoppen met minder geld, of langer doorwerken voor een hogere uitkering?

Ook jongere generaties doen er goed aan om zich bewust te zijn van de veranderingen, omdat zij te maken krijgen met de gevolgen op de lange termijn.

De plannen van D66 laten in elk geval zien dat de politieke toekomst van de AOW en het pensioenstelsel nog lang niet vaststaat. Het debat zal de komende jaren alleen maar intensiever worden.