VVD schiet omhoog in nieuwste peiling terwijl CDA keldert – politieke verschuivingen tonen strategisch spel achter de schermen

In de meest recente peiling van Maurice de Hond, gepresenteerd tijdens het programma Café Kockelmann op NPO 2, laat de politieke thermometer een verrassende temperatuurstijging zien bij de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (VVD). De partij noteert een stijging van maar liefst vier zetels ten opzichte van de week ervoor, waarmee ze haar opmars voortzet in de laatste weken voor de verkiezingen. Tegelijkertijd verliest het Christen-Democratisch Appèl (CDA) opnieuw terrein en zakt met twee zetels. De Partij voor de Vrijheid (PVV) van Geert Wilders blijft nog steeds de grootste partij.

Politieke aardverschuiving in de maak?

Deze nieuwe cijfers laten een verschuiving in het politieke landschap zien die veelzeggend is. De VVD weet zich, ondanks een periode van turbulentie en interne herpositionering, opnieuw aantrekkelijk te maken voor een bredere kiezersgroep. De campagne van lijsttrekker Dilan Yesilgöz lijkt effect te hebben, met haar nadruk op economische zekerheid, immigratiecontrole en een harde toon richting linkse samenwerking.

Volgens Maurice de Hond is deze zetelwinst deels te danken aan de afkeer van een grote groep kiezers tegen een mogelijk kabinet waarin GroenLinks-PvdA een sleutelrol zou spelen. De VVD positioneert zich nadrukkelijk als de partij die dat kan voorkomen, en dat lijkt aan te slaan. “Veel mensen stemmen niet alleen vóór een partij, maar vooral tégen een andere partij,” aldus De Hond.

CDA in vrije val

Tegelijkertijd lijkt het CDA nog altijd geen grip te krijgen op de electorale malaise die de partij al geruime tijd in haar greep houdt. De campagne van lijsttrekker Henri Bontenbal werd nog recentelijk positief ontvangen tijdens een televisie-debat, maar dat lijkt niet door te werken in de peilingen. De partij zakt opnieuw, wat vragen oproept over haar relevantie in het huidige politieke speelveld.

De Hond wijst erop dat het CDA klem zit: aan de ene kant verliest het traditionele, conservatieve kiezers aan partijen als BBB en NSC (Nieuw Sociaal Contract van Pieter Omtzigt), terwijl progressievere stemmers eerder neigen naar D66 of Volt.

PVV stabiel aan kop

Ondertussen blijft Geert Wilders’ PVV fier bovenaan in de peilingen staan. Zijn consistente boodschap over immigratie, veiligheid en nationale identiteit spreekt een groeiend deel van de kiezers aan. Wilders weet het sentiment van onzekerheid en onvrede onder de bevolking vakkundig te kanaliseren in electorale winst.

Een strategisch schaakspel

Wat zich hier afspeelt, is een schaakspel waarbij strategische uitsluitingen en mediaperceptie minstens zo belangrijk zijn als inhoudelijke programma’s. Door publiekelijk samenwerking met bepaalde partijen uit te sluiten – zoals de VVD met GroenLinks-PvdA – zet men de toon van het debat. Dit heeft direct invloed op het stemgedrag van twijfelende kiezers, die hun stem gebruiken om ongewenste coalities te blokkeren.

Volgens politiek analist Tom van der Meer is het geen toeval dat de VVD op het juiste moment haar toon heeft verscherpt. “Ze weten precies wanneer ze moeten prikken om hun achterban te mobiliseren. Dat is geen toeval, dat is timing.”

Vooruitblik

Met nog maar enkele weken te gaan voor de verkiezingen, lijkt de strijd zich toe te spitsen op strategisch stemmen. Wie wil voorkomen dat een bepaald blok aan de macht komt, wordt aangespoord om ‘tactisch’ te stemmen – vaak op grotere partijen als de VVD, die als buffer dienen tegen extremen.

De politieke arena verandert razendsnel, en met elke nieuwe peiling schuift het bord verder. De komende debatten, mediacampagnes en mogelijke controverses kunnen opnieuw alles op z’n kop zetten. Eén ding is zeker: de eindstrijd belooft ongekend spannend te worden.