Psychose en moord: vrouw veroordeeld voor dodelijke steekpartij op voormalige begeleidster

HEERLEN – De 31-jarige Meriam K. is door de rechtbank veroordeeld tot 18 jaar gevangenisstraf en tbs met dwangverpleging voor de moord op haar voormalige begeleidster, Melanie Vrancken (39). Het slachtoffer werkte eerder bij de ggz-instelling Mondriaan in Heerlen. De uitspraak volgt op een zaak die het hele land schokte door de gruwelijkheid van de aanval en de bijzondere omstandigheden rondom de dader.

De fatale steekpartij vond plaats op 15 april 2024, op het terrein van de psychiatrische instelling. Collega’s van Vrancken zagen hoe K. haar voormalige begeleidster in de hals stak. Het slachtoffer overleed enkele dagen later in het ziekenhuis. De aanval vond plaats in een ogenschijnlijk veilige omgeving, wat de situatie extra schokkend maakte voor het personeel en de gemeenschap.

Tijdens het proces benadrukten de rechters dat er sprake was van moord met voorbedachten rade. Volgens hun oordeel had K. negen minuten de tijd om over haar daad na te denken, wat blijkt uit het feit dat ze eerst collega’s passeerde en vervolgens het mes weggooide. Deze handelingen, zo stelden de rechters, duiden op een doelgerichte uitvoering van de daad, ondanks haar psychische toestand.

Meriam K. verklaarde tijdens de rechtszaak boos te zijn geweest omdat Vrancken haar haren zou hebben gestolen om deze zelf te dragen. Zij verkeerde op dat moment in een psychose en zegt zich de steekpartij niet te herinneren. Psychiatrisch onderzoek bevestigde dat K. lijdt aan schizofrenie en last had van waanbeelden, die bovendien werden versterkt door drugsgebruik. Het onderzoek concludeerde dat zij op het moment van de moord ernstig geestelijk verstoord was, maar dat dit haar verantwoordelijkheid voor de daad niet volledig uitsloot.

De rechtbank besloot tot een combinatie van lange gevangenisstraf en tbs met dwangverpleging. Dit betekent dat K. niet alleen een langdurige straf moet uitzitten, maar ook verplicht psychiatrisch behandeld zal worden. Volgens de rechters is dit noodzakelijk om te voorkomen dat zij opnieuw een gevaar vormt voor anderen. Tbs met dwangverpleging biedt tegelijkertijd de mogelijkheid tot behandeling van de onderliggende psychische problematiek.

Familie en vrienden van het slachtoffer reageerden emotioneel op de uitspraak. Vrancken werd door velen beschreven als een betrokken en toegewijde begeleidster die altijd klaarstond voor haar cliënten. Het verlies heeft een diepe impact gehad op de collega’s en de gemeenschap rond de ggz-instelling. “Het is moeilijk te bevatten dat zoiets op ons eigen terrein kon gebeuren,” aldus een collega van het slachtoffer.

Het incident heeft ook de discussie over veiligheid en toezicht binnen psychiatrische instellingen opnieuw doen oplaaien. Hoe kan het dat een voormalig cliënt met een ernstige psychische stoornis toegang had tot het terrein van de instelling? Wat kan er worden gedaan om zowel personeel als andere cliënten te beschermen? Deze vragen blijven na de uitspraak actueel, nu de samenleving worstelt met het evenwicht tussen zorg voor kwetsbare personen en veiligheid van medewerkers.

Meriam K. zal haar straf uitzitten in een beveiligde inrichting waar zij tegelijkertijd behandeling zal krijgen voor haar schizofrenie en de gevolgen van haar psychose. Experts wijzen erop dat dergelijke gevallen complex zijn, omdat het vaak gaat om een combinatie van psychische aandoeningen, sociale omstandigheden en in dit geval ook middelengebruik. Het proces tegen K. kan dienen als casus voor toekomstige maatregelen binnen de ggz-sector, vooral wat betreft risicobeoordeling en preventie van geweld.

De zaak van Meriam K. blijft de gemoederen bezighouden. Het toont de noodzaak aan van strikte veiligheidsprotocollen en een goede afweging van behandeling en toezicht bij cliënten met ernstige psychiatrische problematiek. Tegelijkertijd laat het zien hoe menselijk gedrag in extreme psychische nood kan escaleren tot tragedie, met vergaande gevolgen voor slachtoffers, hun omgeving en de bredere samenleving.