BRUSSEL – Vrijdagochtend heeft de politie een kraakpand in de gemeente Anderlecht ontruimd. De operatie verliep met veel inzet: er werd onder andere gebruikgemaakt van een waterkanon en wapenstokken om actievoerders uiteen te drijven die de ontruiming wilden verhinderen. Volgens vertegenwoordigers van de eigenaar en de politie was de situatie zo gespannen dat een vreedzame oplossing niet langer mogelijk werd geacht.

Situatie en aanleiding

Het pand, dat enkele maanden lang werd bewoond door een groep sans‑papiers (mensen zonder wettig verblijf), werd vrijdagochtend ontruimd. Er waren naar schatting zo’n zeventig bewoners in het gebouw, waaronder vijftien kinderen. Deze bewoners bezetten het voormalige vakbondsgebouw op de Luchtvaartsquare als protest tegen de huisvestingsproblematiek en leegstaande gebouwen in Brussel.

De eigenaar, Staring Real Estate, had plannen aangekondigd om het pand te renoveren en om te bouwen tot een hotel. Na eerdere uitstel van uitzetting werd deze ontruimingsdatum definitief vastgesteld. Een gerechtelijk vonnis gaf groen licht voor de operatie. De politie gaf aan dat er vanuit het gebouw en van de actievoerders obstructie kwam, waardoor de inzet van geweldsmiddelen volgens hen gerechtvaardigd was.

Inzet van politie en verloop

Rond de ochtenduren verzamelden zich ongeveer driehonderd sympathisanten en actievoerders rond het gebouw om de uitzetting te blokkeren. Zij gebruikten demonstratiemiddelen zoals een springkasteel bij de ingang om de politie te vertragen. Twee activisten hadden zich aan de toegangsdeur vastgeketend. De politie moest het springkasteel weghalen voordat ze toegang kon krijgen tot het gebouw.

Met waterkanon, wapenstokken en massale politiemacht kon de ontruiming uiteindelijk afgedwongen worden. De meeste bewoners verlieten het pand onder toezicht, hoewel er berichten zijn van letsel bij enkele aanwezigen. In de loop van de operatie werden mensen overgebracht naar andere kraakpanden of tijdelijke opvang.

Vertegenwoordigers van de eigenaar stelden dat er vooraf is geprobeerd tot dialoog te komen, maar dat gesprekken geen resultaat opleverden. Volgens de advocaat van Staring Real Estate was er nog gelegenheid voor bewoners om hun spullen op te halen en werden opvangopties geboden. Hij benadrukte dat de uitzetting een gerechtelijk besluit betreft dat uitgevoerd moest worden.

Reacties, kritiek en zorgen

Activisten en bewoners bekritiseren de harde politieoptreden. Volgens aanwezig protesteerders is er buitensporig geweld gebruikt: meerdere gewonden, een persoon die het bewustzijn zou hebben verloren en vermeende breuken. Zij verwijten autoriteiten dat er onvoldoende tijd is gegeven voor alternatieven en menselijke oplossingen.

De burgemeester van Anderlecht, hoewel tegen uitzettingen op basis van rechterlijke bevelen, gaf aan dat hij zich aan de wet moet houden. Hij zei te hopen dat de uitvoering van de uitzetting ordelijk zou verlopen en dat de inzet van geweld beperkt bleef.

Wetgeving en precedent

Sinds de invoering van de nieuwe kraakwet in 2017 geldt dat zowel het kraken als het bezetten van panden strafbaar is — zowel bewoonde als onbewoonde gebouwen. De wet maakt het mogelijk om bij vaststelling van onrechtmatige bezetting een onmiddellijke ontruiming te gelasten. Deze wet is vaak ingezet in Brusselse en Waalse ontruimingen waarbij sans‑papiers betrokken zijn.

In Brussel zijn gelijkaardige ontruimingen eerder uitgevoerd, soms met voorzichtige voorafgaande dialoog, andere keren met snelle politiemacht. Deze zaak in Anderlecht is een van de recentste voorbeelden waarin spanningen tussen sociale bewegingen, recht op huisvesting en eigendomsrecht botsten.

Conclusie en blik vooruit

De ontruiming van het kraakpand in Anderlecht laat zien hoe complex en beladen huisvestingspolitiek is in Brussel. Terwijl bewoners strijden voor onderdak en sociale rechten, steekt eigenaarschap, renovatieplannen en wetgeving de kop op. Deze actie toont dat de overheid in gevallen van meedogenloze bezetting geneigd is geweld te gebruiken wanneer dialogen stranden.

De komende dagen zullen bepalend zijn: zullen de geëvacueerde bewoners een duurzaam alternatief krijgen? Wordt er juridische actie tegen de eigenaar of de overheid ondernomen? En hoe zal het politieke debat in Brussel omgaan met het spanningsveld tussen recht op woning en openbaar bestuur?

Als je wil, kan ik dit artikel bewerken voor een Vlaamse krant, of kort samenvatten als persversie. Wil je dat ik dat voor je doe?