DEN HAAG – Met nog minder dan twee weken te gaan tot de landelijke verkiezingen, voert SP-lijsttrekker Jimmy Dijk de campagne op volle kracht. De socialistische partij staat volgens de meest recente peiling van EenVandaag en Verian op slechts vier zetels, maar Dijk weigert zich daarbij neer te leggen. “De enige weg is omhoog,” zegt hij strijdbaar.

Historische achterstand

De SP heeft de wind al jaren niet in de rug. De partij verloor de laatste negen verkiezingen op rij, waaronder de Tweede Kamerverkiezingen sinds 2010, de Europese verkiezingen van 2019 en de Provinciale Statenverkiezingen van 2019 en 2023. Ook bij gemeenteraadsverkiezingen boekte de partij nauwelijks winst, en zakte zij in veel steden weg onder het politieke maaiveld.

De hoop op herstel rust nu op de schouders van Jimmy Dijk, die eind 2023 het lijsttrekkerschap overnam van Lilian Marijnissen. Met zijn nuchtere stijl, directe taal en focus op sociale ongelijkheid probeert hij het tij te keren.

Geloof in een ommekeer

Ondanks de sombere peilingen blijft Dijk positief. Hij ziet nog genoeg kiezers die twijfelen of nog geen keuze hebben gemaakt. Vooral jonge mensen, zegt hij, staan open voor een partij die zich sterk maakt voor betaalbare woningen, eerlijke lonen en een rechtvaardiger belastingstelsel.

“De peilingen laten het nu nog niet zien, maar op straat merk ik dat mensen luisteren,” aldus Dijk. “We voeren gesprekken met huurders die niet meer rondkomen, jongeren die geen woning vinden, en mensen in de zorg die uitgeput zijn. Die mensen hebben behoefte aan een partij die écht hun kant kiest.”

Verkiezingsprogramma: sociaal, links en hard op de inhoud

De SP focust zich in de campagne op thema’s als het nationaliseren van nutsbedrijven, het afschaffen van marktwerking in de zorg, het verhogen van het minimumloon naar 16 euro per uur en het fors belasten van miljonairs en grote bedrijven. Volgens Dijk is dit geen tijd voor nuance, maar voor duidelijke keuzes.

“Zolang mensen afhankelijk zijn van voedselbanken, bedrijven recordwinsten boeken en jongeren zich de schulden in moeten lenen voor een studie, is gematigdheid geen optie. Wij kiezen radicaal voor bestaanszekerheid.”

Interne vernieuwing en stijlbreuk

De komst van Dijk markeert ook een stijlbreuk. Waar eerdere leiders als Marijnissen en Roemer vooral gericht waren op rust en stabiliteit, zoekt Dijk meer de confrontatie. Zijn directe aanvallen op de gevestigde partijen, zijn scherpe uithalen naar wat hij noemt “de politieke elite in Den Haag”, en zijn uitgesproken meningen over migratie en veiligheid, zorgen voor ophef — maar ook voor zichtbaarheid.

Tegelijk worstelt de partij met haar profiel. De linkse kiezer heeft tegenwoordig meer keuze dan ooit: van GroenLinks-PvdA tot Bij1, Volt of Partij voor de Dieren. De SP probeert zich te onderscheiden door ‘straatpolitiek’, aanwezigheid in de wijk en het aanspreken van werkende mensen, in plaats van academische elites.

De laatste sprint

Met nog anderhalve week tot de verkiezingen schakelt de SP een tandje bij. Vrijwilligers trekken langs de deuren, social media campagnes worden opgevoerd, en er worden lokale acties georganiseerd tegen armoede, woningnood en stijgende energiekosten.

Dijk is zichtbaar in talkshows, op markten en in buurthuizen, en probeert zo persoonlijk mogelijk contact te maken met potentiële kiezers. “Het vertrouwen van mensen win je niet met slogans, maar met daden. En dat begint met luisteren.”

Hoop op herstel

Dijk hoopt op minimaal 8 tot 10 zetels, al lijkt dat op basis van de huidige cijfers ambitieus. Toch gelooft hij in een late opleving. “Veel mensen beslissen pas in het stemhokje. Als wij ons verhaal blijven vertellen, recht vanuit het hart, dan kan het nog alle kanten op.”

Of zijn inzet voldoende is om de SP uit de langdurige neerwaartse spiraal te trekken, zal op 29 oktober blijken. Eén ding is duidelijk: Jimmy Dijk laat zich niet ontmoedigen. “Verliezen is geen optie meer. Deze verkiezingen zijn te belangrijk.”