Duitsland stopt mogelijk visumprogramma’s voor Afghaanse vluchtelingen na uitspraak rechtbank In een controversiële en mogelijk verstrekkende uitspraak heeft een Duitse rechtbank geoordeeld dat de regering het recht heeft om te stoppen met het verstrekken van visa aan Afghaanse burgers die het risico lopen vervolgd te worden door de Taliban. De uitspraak van de rechtbank markeert een belangrijk keerpunt in het Duitse

vluchtelingenbeleid, met name met betrekking tot Afghanen die hun land ontvluchtten na de machtsovername door de Taliban in 2021. De uitspraak heeft geleid tot een breed debat, waarbij mensenrechtenorganisaties, politici en vluchtelingenactivisten de ethiek van het stopzetten van deze programma’s in twijfel trekken, vooral gezien de onstabiele situatie in Afghanistan. Ondertussen blijft de huidige Duitse regering, onder leiding van bondskanselier Friedrich Merz, vasthouden aan haar standpunt om het aantal migranten in het land te verminderen. De achtergrond van de uitspraak rechtbank Duitsland had eerder verschillende visumprogramma’s gelanceerd die gericht waren op het bieden van asiel aan Afghaanse burgers die met Duitse instellingen hadden gewerkt, waaronder tolken, hulpverleners en voormalig militair personeel. Na de machtsovername van Afghanistan door de Taliban in augustus 2021 kondigde Duitsland deze programma’s aan om mensen te helpen die een aanzienlijk risico op vervolging liepen. Veel van deze personen hadden langdurige banden met Duitsland en vreesden voor hun leven onder het Talibanregime. De afgelopen maanden heeft de Duitse regering, onder leiding van bondskanselier Friedrich Merz, echter geprobeerd de migratie te verminderen, met name na de grote toestroom van vluchtelingen tijdens de migrantencrisis van 2015. De regering van Merz heeft duidelijk gemaakt dat immigratiecontroles een topprioriteit voor zijn regering zouden zijn.

Eerder dit jaar schortte Duitsland verschillende hervestigingsprogramma’s op die bedoeld waren om Afghaanse vluchtelingen te hervestigen, als reden voor een algehele afname van het aantal migranten dat het land werd binnengelaten. Deze programma’s waren bedoeld om veiligheid en ondersteuning te bieden aan Afghaanse burgers die levensbedreigende risico’s liepen vanwege hun banden met buitenlandse regeringen of organisaties. De zaak van de Afghaanse rechter en zijn familie De rechtszaak die deze uitspraak aan het licht bracht, betrof de visumaanvraag van een voormalige hooggeplaatste Afghaanse rechter, zijn vrouw en hun vier kinderen.

Het gezin, dat onder de vorige regering nauw had samengewerkt met de Afghaanse rechterlijke macht, ontvluchtte Afghanistan nadat de Taliban de macht hadden overgenomen. Aanvankelijk hadden ze asiel aangevraagd in Duitsland, waar ze hoopten bescherming te krijgen vanwege hun banden met het Afghaanse rechtssysteem. Hun visumaanvraag werd eerder dit jaar afgewezen, ondanks eerdere beloftes van Duitsland om Afghaanse burgers in nood bij te staan. De rechtbank oordeelde dat Duitsland onder de huidige wettelijke kaders niet wettelijk verplicht was om hen asiel te verlenen of hen toegang tot het land te verlenen. De uitspraak heeft de aard van Duitslands internationale verplichtingen jegens asielzoekers, met name degenen die in acuut gevaar verkeren, ter discussie gesteld. Ondanks de status van het gezin als voormalige hooggeplaatste regeringsfunctionarissen, stelde de rechtbank dat de Duitse regering het recht had om de visumverstrekking te beperken, zelfs in het licht van internationale mensenrechtenoverwegingen. De politieke context: het standpunt van bondskanselier Merz over immigratie Kanselier Friedrich Merz heeft immigratiebeheersing tot een centraal thema van zijn regering gemaakt. Onder zijn leiding heeft de regering consequent de noodzaak benadrukt van een vermindering van de migratie en een focus op de integratie van bestaande vluchtelingen in plaats van het accepteren van nieuwkomers. De positie van Merz is gevormd door een combinatie van factoren, waaronder de wens om de sociale cohesie te behouden, een groeiende politieke verschuiving richting rechts-populisme in Duitsland en toenemende druk van conservatieve groeperingen en burgers die vinden dat de middelen van het land schaars zijn. De opschorting van programma’s voor Afghaanse vluchtelingen past in deze bredere politieke agenda. Hoewel Merz zich bereid heeft verklaard de transitie van Afghanistan naar vrede en stabiliteit te steunen, heeft hij duidelijk gemaakt dat de Duitse grenzen niet onbeperkt open kunnen blijven. Impact op Afghaanse vluchtelingen en zorgen over mensenrechten De opschorting van visumprogramma’s voor Afghaanse vluchtelingen heeft geleid tot een golf van kritiek van mensenrechtenorganisaties. Zij stellen dat Duitsland zich afkeert van mensen die dringend bescherming nodig hebben. De Hoge Commissaris van de Verenigde Naties voor Vluchtelingen (UNHCR) en andere belangenorganisaties hebben de uitspraak veroordeeld en de risico’s benadrukt die mensen lopen die samenwerken met internationale organisaties, buitenlandse regeringen en militaire troepen in Afghanistan. Organisaties hebben met name hun bezorgdheid geuit over de veiligheid van vrouwen, kinderen en etnische minderheden in Afghanistan. Onder het Talibanbewind zijn de mensenrechten voor deze groepen ernstig ingeperkt en wordt het vooruitzicht op terugkeer naar Afghanistan voor velen steeds gevaarlijker. “Deze uitspraak is een verraad aan de waarden van bescherming en asiel waar Duitsland historisch voor heeft gestaan”, aldus Lukas Keller, woordvoerder

However, in recent months, the German government, under Chancellor Friedrich Merz, has been seeking to reduce migration levels, especially following the large influx of refugees during the 2015 migrant crisis. Merz’s government has made it clear that immigration controls would be a key priority for his administration.

Earlier this year, Germany suspended several relocation programs designed to resettle Afghan refugees, citing an overall reduction in the number of migrants allowed into the country. These programs were intended to offer safety and support to Afghan citizens who faced life-threatening risks due to their affiliations with foreign governments or organizations.