Door onze redactie Buitenland | São Paulo – 24 oktober 2025

Een Belgische man is op de internationale luchthaven van Guarulhos, nabij São Paulo, gearresteerd nadat de Braziliaanse politie in zijn bagage achttien zeldzame, nog levende vogels ontdekte. De dieren, afkomstig uit het zuiden van de Braziliaanse deelstaat Bahia, zaten verstopt in piepkleine doosjes tussen kleding en persoonlijke spullen. De verdachte probeerde de vogels naar Europa te smokkelen, vermoedelijk met als bestemming Frankrijk.

Volgens de Braziliaanse autoriteiten riskeert de man tot vier jaar cel wegens dierenmishandeling, heling en overtreding van de wet op de handel in wilde dieren.

Een gruwelijke ontdekking op de luchthaven

De arrestatie vond plaats tijdens een routinecontrole van de federale politie en douane op de luchthaven Guarulhos, een van de drukste luchthavens van Zuid-Amerika. Bij een röntgenscan van de bagage van de Belg merkten agenten meerdere kleine, verdachte objecten op.

Toen de koffer werd geopend, troffen ze rijen kleine kartonnen doosjes aan – zorgvuldig omwikkeld en verborgen tussen lagen kleding. Tot hun verbijstering bleken de doosjes gevuld met kleine, nog levende vogels. Sommige van de diertjes maakten zwakke geluidjes, andere bleken uitgeput of nauwelijks nog in leven.

Een politieagent die bij de controle aanwezig was, omschreef de scène als “hartverscheurend”. “De vogels zaten in omstandigheden die ondraaglijk waren – zonder water, zonder lucht, en amper ruimte om te bewegen,” verklaarde hij aan lokale media.

Zeldzame tangaren met hoge waarde op de zwarte markt

De Braziliaanse milieuautoriteiten hebben bevestigd dat het om verschillende soorten tangaren gaat – felgekleurde zangvogels die enkel in specifieke bosgebieden in het zuiden van Bahia voorkomen. Deze vogels zijn bijzonder geliefd op de illegale exotische dierenmarkt vanwege hun levendige kleuren en melodieus gezang.

“Een enkele tangara kan op de Europese zwarte markt honderden tot zelfs duizenden euro’s opleveren, afhankelijk van de soort,” zegt bioloog en natuurbeschermer André Costa. “De vraag naar zeldzame vogels blijft hoog, vooral onder particuliere verzamelaars in Europa en Azië. Dat maakt deze dieren een doelwit voor smokkelaars.”

De handel in wilde dieren is in Brazilië echter streng verboden. Jaarlijks worden duizenden vogels illegaal gevangen, maar slechts een fractie van de smokkelaars wordt daadwerkelijk gepakt.

Belg riskeert zware straf

De gearresteerde Belg, wiens identiteit niet is vrijgegeven, werd ter plekke overgebracht naar het hoofdkwartier van de federale politie in São Paulo. Hij wordt beschuldigd van drie misdrijven: dierenmishandeling, heling, en overtreding van de wetgeving omtrent bescherming van inheemse diersoorten.

Volgens de Braziliaanse wet kan op deze feiten een gevangenisstraf van maximaal vier jaar staan, naast hoge boetes. De Belgische ambassade in Brasília is op de hoogte gebracht van de arrestatie, maar wil voorlopig geen commentaar geven “in afwachting van meer informatie over het lopende onderzoek.”

De vogels zelf zijn overgebracht naar een opvangcentrum van het Braziliaanse Instituut voor Milieu en Hernieuwbare Natuurlijke Hulpbronnen (IBAMA), waar ze medisch verzorgd worden. Een deel van de dieren verkeert nog in kritieke toestand.

Illegale dierenhandel blijft wereldwijd probleem

Het incident in São Paulo benadrukt opnieuw hoe omvangrijk en lucratief de illegale handel in wilde dieren nog altijd is. Volgens het Wereld Natuurfonds (WWF) is deze handel, na wapens, drugs en mensen, de vierde grootste criminele activiteit ter wereld.

“Zeldzame vogels worden vaak gezien als statussymbolen, en dat voedt een wrede industrie waarin dieren als handelswaar worden behandeld,” zegt dierenrechtenorganisatie SOS Fauna. “Veel van deze dieren overleven de reis niet eens. Ze sterven onderweg aan stress, uitdroging of verwondingen.”

Ook in Europa klinkt steeds vaker de oproep tot strengere controles en zwaardere straffen voor kopers van illegale exotische dieren. “Zonder vraag, geen smokkel,” stelt een woordvoerder van het Europees Milieubureau.

Een schokkend beeld van menselijke wreedheid

De beelden van de reddingsoperatie in de Braziliaanse media laten een verontrustend tafereel zien: kleine, verzwakte vogeltjes die voorzichtig uit hun benauwde doosjes worden gehaald door politieagenten met handschoenen. Enkelen fladderen nog zwak met hun vleugels, anderen blijven roerloos liggen.

“Het is triest om te zien hoe ver mensen gaan voor winst,” zei een van de betrokken agenten. “Deze dieren horen in het wild, niet in koffers.”

Het parket in São Paulo heeft bevestigd dat het onderzoek verdergaat om te achterhalen of de Belg deel uitmaakt van een groter smokkelnetwerk dat actief is tussen Zuid-Amerika en Europa.

Voorlopig blijft de man in hechtenis, terwijl de geredde vogels een tweede kans krijgen – ver weg van de benauwde stilte van een koffer op weg naar Europa.