ANP PVV-leider Geert Wilders heeft de volledige kandidatenlijst van zijn partij voor de Tweede Kamerverkiezingen op 29 oktober bekendgemaakt. Met de bekendmaking is duidelijk geworden wie namens de PVV zullen proberen een zetel te veroveren in de Haagse politiek. De lijst bevat zowel vertrouwde namen als nieuwkomers, waardoor de balans tussen ervaring en vernieuwing binnen de partij zichtbaar wordt.
Bovenaan de lijst staan enkele bekende gezichten. Gidi Markuszower staat op plek vijf, Tweede Kamervoorzitter Martin Bosma op zes en oud-asielminister Marjolein Faber op negen. Het zijn namen die al langer een prominente rol spelen binnen de PVV en die bekendstaan om hun politieke ervaring en zichtbaarheid. Ook oud-staatssecretaris Vicky Maeijer staat op plek tien, Dion Graus op achttien en voormalig staatssecretaris Chris Jansen op zesentwintig. Hun aanwezigheid onderstreept dat Wilders nog steeds vertrouwt op een kern van ervaren politici die de partij goed kennen en een stevige positie in het parlement kunnen innemen.
Eerder deze week maakte Wilders al de bovenste vier namen van de lijst bekend, inclusief zijn eigen plek. Dat zijn grotendeels nieuwkomers in de Haagse politiek, wat aangeeft dat de partij naast ervaring ook ruimte biedt voor frisse gezichten die nieuwe energie en ideeën naar het Binnenhof kunnen brengen. Door deze mix van oudgedienden en nieuwkomers wil Wilders een evenwichtige kandidatenlijst presenteren, die zowel continuïteit als vernieuwing biedt.
Tegelijkertijd is duidelijk geworden dat enkele langgediende PVV-politici afscheid nemen van de actieve Kamerpolitiek. Fleur Agema, die al 22 jaar lid van de Tweede Kamer was, stelt zich niet meer verkiesbaar. In een begeleidende brief schrijft ze: “Ik had het graag nog jaren gedaan, maar de omstandigheden zijn er helaas niet naar.” Ze licht niet toe welke omstandigheden dat precies zijn, maar haar vertrek markeert het einde van een lange periode van politieke inzet binnen de partij. Haar vertrek betekent een aanzienlijk verlies van ervaring voor de PVV, aangezien Agema altijd een vaste waarde en gezicht van de partij was.
Ook haar partner, Léon de Jong, zal niet terugkeren in de Tweede Kamer. De Jong zat sinds 2017 in de Kamer en had eerder van 2010 tot 2012 ook een PVV-zetel. Op het platform X noemt hij zijn beslissing om zich niet opnieuw verkiesbaar te stellen “moeilijk” en geeft aan dat hij deze keuze al in juni heeft gemaakt. Het vertrek van het duo betekent dat de PVV zowel op persoonlijk als op organisatorisch vlak belangrijke schakels moet opvangen.
De volledige lijst van de PVV telt tachtig namen. Aan het einde van de lijst staat Barry Madlener, die tot deze zomer minister van Verkeer en Waterstaat was, als lijstduwer. De lijstduwerpositie is traditioneel symbolisch en bedoeld om stemmen aan te trekken, vaak van kiezers die bekend zijn met de politieke naam van de kandidaat. In totaal geeft deze kandidatenlijst een overzicht van de mensen die Wilders en de PVV de komende vier jaar in de Tweede Kamer willen zien.
De afgelopen jaren hebben politieke verschuivingen binnen de PVV plaatsgevonden, met name door de uittreding uit de coalitie met VVD, NSC en BBB begin juni. Hierdoor trok Wilders zijn bewindslieden terug, wat invloed had op de samenstelling van de partij en de mogelijkheden om Kamerleden te vragen voor het kabinet. Bij de vorige verkiezingen stonden er 45 namen op de PVV-lijst. De partij behaalde toen 37 Kamerzetels, wat betekende dat de mogelijkheden voor Wilders beperkt waren om Kamerleden voor het kabinet aan te wijzen. Het is ook belangrijk te vermelden dat de lijst na de verkiezingen niet kan worden aangevuld; de volgorde die nu is vastgesteld, is dus definitief voor de verkiezingsuitslag.
De laatste peilingen geven de PVV een verwachte zetelwinst van tussen de 29 en 35 zetels, gebaseerd op de Peilingwijzer van Ipsos I&O en Verian/EenVandaag. Dit suggereert dat de partij haar positie als een van de grotere partijen in de Tweede Kamer kan behouden, maar dat er ook concurrentie van andere partijen is die hetzelfde electoraat aanspreken. Met de nieuwe lijst wil Wilders zowel de vaste achterban behouden als nieuwe kiezers aantrekken die interesse hebben in de standpunten van de PVV.
Het samenstellen van de kandidatenlijst toont duidelijk Wilders’ strategie: een combinatie van ervaren politici die de kernwaarden van de PVV vertegenwoordigen, aangevuld met nieuwkomers die frisse perspectieven en energie kunnen brengen. Tegelijkertijd benadrukt het vertrek van langgedienden zoals Fleur Agema en Léon de Jong dat politieke carrières altijd tijdelijk zijn, en dat zelfs prominente stemmen binnen de partij op een bepaald moment ruimte moeten maken voor de volgende generatie.
Naast de politieke implicaties laat de bekendmaking van de lijst ook zien hoe zorgvuldig Wilders zijn partij organiseert en positioneert richting de verkiezingen. De PVV wil een boodschap van stabiliteit, ervaring en vernieuwing uitstralen, terwijl het tegelijkertijd een duidelijke lijn volgt in haar standpunten over immigratie, veiligheid en economische onderwerpen. De kandidatenlijst fungeert daarom niet alleen als een overzicht van mogelijke Kamerleden, maar ook als een strategisch middel om kiezers te overtuigen en de kernwaarden van de partij te communiceren.
Kortom, de bekendmaking van de PVV-kandidatenlijst biedt een blik op zowel het heden als de toekomst van de partij. Met een mix van ervaren politici, vertrouwde gezichten en nieuwkomers wil Geert Wilders zijn partij optimaal positioneren voor de Tweede Kamerverkiezingen op 29 oktober. Tegelijkertijd markeert het vertrek van enkele prominente leden een einde van een tijdperk binnen de partij, wat nieuwe kansen en uitdagingen biedt voor de PVV en haar aanhang.
