RECHTVAARDIGHEID HERSTELD: Nederland Past Wet Aan, Standaardvergoeding Ook Voor Broers en Zussen Bij Ernstig Letsel Van Een Dierbare

DEN HAAG – De ministerraad heeft vrijdag groen licht gegeven voor een wetswijziging die de positie van nabestaanden in Nederland aanzienlijk versterkt. Binnenkort krijgen ook broers en zussen standaard recht op een vergoeding voor ‘affectieschade’ als een dierbare ernstig letsel oploopt of overlijdt door toedoen van een ander. De dader moet deze vergoeding betalen.

Sinds 2019 is het in Nederland wettelijk mogelijk om aanspraak te maken op een vergoeding voor het emotionele leed dat nabestaanden ervaren. Deze affectieschade is bedoeld voor het leed dat iemand ervaart bij het overlijden of blijvend ernstig gewond raken van een dierbare. De hoogte van de vergoeding ligt vast tussen de €12.500 en €20.000, afhankelijk van de relatie en de ernst van de situatie. Hoewel de wet destijds een belangrijke stap voorwaarts was, bleef er een pijnlijke leemte bestaan: broers en zussen werden automatisch uitgesloten van deze standaardvergoeding.

Pijnlijk en Onrechtvaardig

Onderzoek heeft uitgewezen dat de affectieschaderegeling in de praktijk goed functioneert. Desondanks was het voor de overheid steeds moeilijker uit te leggen waarom juist de broers en zussen van slachtoffers, die vaak een diepgaande emotionele band met het slachtoffer hebben, niet automatisch tot de kring van rechthebbenden behoorden. Dit gevoel van ongelijkheid en uitsluiting leidde tot herhaaldelijke oproepen vanuit de Tweede Kamer om de wet uit te breiden.

Demissionair staatssecretaris Arno Rutte (Justitie, VVD) erkende in een verklaring dat de huidige uitsluiting “zeer pijnlijk en onrechtvaardig” kon aanvoelen voor de nabestaanden. “Met dit wetsvoorstel wordt de positie van broers en zussen als nabestaanden versterkt en komt er een einde aan een onbedoide ongelijkheid,” aldus Rutte. De uitbreiding is een directe reactie op de politieke en maatschappelijke druk om de erkenning van het leed te verbreden.

De Vergoeding en Haar Belang

De vergoeding voor affectieschade is geen compensatie voor financieel verlies, maar een symbolische erkenning van het diepe verdriet en leed. Het vaste bedrag, dat ligt tussen de €12.500 en €20.000, is bedoeld om de juridische rompslomp te verminderen en snel duidelijkheid te verschaffen aan de nabestaanden. Door broers en zussen nu standaard toe te voegen aan de kring van rechthebbenden, wordt de emotionele en psychologische impact van het verlies van een broer of zus wettelijk erkend.

De uitbreiding geldt zowel in situaties van overlijden als wanneer een dierbare blijvend en ernstig letsel oploopt dat leidt tot een blijvende aantasting van de levenskwaliteit. Dit zorgt voor een uniformere en menselijkere aanpak.

De Weg Naar Invoering

Hoewel de ministerraad akkoord is, is de wetswijziging nog niet definitief. De volgende stappen zijn cruciaal voor de daadwerkelijke inwerkingtreding:

1. Internetconsultatie: Vanaf aanstaande maandag kan iedereen gedurende een periode reageren op het wetsvoorstel via een openbare internetconsultatie.

2. Raad van State: Nadat de consultatie is afgerond, volgt de beoordeling door de onafhankelijke Raad van State.

3. Parlementaire Behandeling: Pas daarna wordt het wetsvoorstel ingediend bij de Tweede Kamer en vervolgens bij de Eerste Kamer (Senaat) voor definitieve goedkeuring en inwerkingtreding.

De aanpassing van de wet affectieschade is een belangrijke stap in de Nederlandse rechtspraak, die het leed van alle direct betrokkenen bij ernstige ongevallen en misdrijven vollediger probeert te erkennen.