Woede in België: 16-jarige pleegt reeks zware misdrijven maar loopt vrij rond omdat er ‘geen plaats meer is’ in de jeugdinstelling!

In Brussel heerst grote verontwaardiging na het nieuws dat een 16-jarige jongeman, die betrokken zou zijn bij meerdere bijzonder gewelddadige misdrijven, nog steeds vrij rondloopt. De reden? Er is simpelweg geen plaats voor hem in een gesloten jeugdinstelling. Volgens het Brusselse parket is de jongere “nummer 73 op de wachtlijst” – een schokkend symptoom van de overbelasting van het Belgische jeugdstrafrechtsysteem.

De tiener werd dit jaar al minstens zes keer opgepakt voor ernstige feiten: verkrachting van een minderjarige, afpersing, gewelddadige diefstal en zware mishandeling. Toch kon hij telkens na korte tijd weer naar buiten, omdat er nergens in het land een beschikbare plaats is om hem vast te houden. “Het is frustrerend voor de politie, voor de magistraten en vooral voor de slachtoffers,” zegt een woordvoerder van het parket.

De zaak van de 16-jarige is geen alleenstaand geval. Ook een andere minderjarige, eveneens 16 jaar oud en actief als drugsdealer, werd in drie weken tijd drie keer gearresteerd. Elke keer moest hij opnieuw worden vrijgelaten om exact dezelfde reden: een tekort aan plaatsen in gesloten instellingen. “Dit is niet langer houdbaar,” klinkt het bij justitie. “De realiteit is dat sommige jongeren ondanks hun gevaarlijk gedrag vrij blijven, omdat het systeem gewoon vol is.”

De situatie zet het debat over jeugdcriminaliteit in België op scherp. Burgers reageren woedend op sociale media en vragen zich af hoe het mogelijk is dat gevaarlijke jongeren zonder toezicht blijven rondlopen. “Wat moeten slachtoffers nog denken? Er is geen rechtvaardigheid meer,” schrijft een bezorgde inwoner op X (voorheen Twitter).

Volgens deskundigen ligt de kern van het probleem in jarenlange onderfinanciering en verwaarlozing van het jeugdzorgsysteem. “We hebben veel te weinig capaciteit,” zegt criminoloog Stefaan Pleysier (KU Leuven). “Er zijn simpelweg niet genoeg plaatsen voor jongeren met een hoog risicoprofiel. Daardoor moeten rechters onmogelijke keuzes maken: wie wel en wie niet opgesloten wordt.”

De federale regering belooft intussen beterschap. Nieuwe gesloten afdelingen in onder meer Everberg en Saint-Hubert zouden in 2026 klaar moeten zijn, maar dat biedt op korte termijn weinig soelaas. “Het is dweilen met de kraan open,” zegt een jeugdrechter uit Brussel. “Elke dag komen er nieuwe dossiers bij, maar de infrastructuur blijft dezelfde.”

Ook hulpverleners luiden de alarmbel: jongeren die zo vaak worden vrijgelaten, verliezen elk gevoel voor verantwoordelijkheid. “Ze weten dat er niets gebeurt,” zegt een jeugdwerker uit Molenbeek. “Dat is het gevaarlijkste van alles: ze voelen zich onaantastbaar.”

Ondertussen blijft de 16-jarige verdachte vrij, tot grote frustratie van de slachtoffers en hun families. “We voelen ons in de steek gelaten,” zegt de moeder van één van de slachtoffers. “Mijn dochter is getraumatiseerd, en hij loopt gewoon vrij rond. Dat is ondraaglijk.”

De zaak wordt nu gezien als een symbool van een systeem in crisis – een pijnlijke realiteit waarin de wet haar kracht verliest door een tekort aan middelen. En zolang er geen oplossing komt, blijft één vraag hangen: wie betaalt de prijs voor een systeem dat niet meer kan beschermen?