De eerste exitpoll van de Tweede Kamerverkiezingen heeft wereldwijd voor flink wat opschudding gezorgd.

Waar velen dachten dat Geert Wilders opnieuw een grote slag zou slaan, lijkt de PVV juist een gevoelige klap te hebben gekregen.

Buitenlandse media duiken er massaal bovenop en beschrijven het verlies van Wilders in felle bewoordingen. Vooral de verrassing dat D66 onder leiding van Rob Jetten de grootste partij lijkt te worden, zorgt internationaal voor verbazing.

PVV zakt flink in zetelaantal volgens eerste exitpoll

Volgens de eerste exitpoll van de NOS wordt de PVV van Geert Wilders ingeschat op 25 zetels. Dat is een forse terugval van twaalf zetels ten opzichte van de verkiezingen van 2023, toen de partij nog de grootste werd met 37 zetels.

D66, dat de afgelopen jaren juist met interne onrust kampte, staat nu op 27 zetels en lijkt daarmee als winnaar uit de bus te komen.

De uitslag zorgt voor ongeloof bij velen. Na maanden van peilingen waarin Wilders relatief stabiel bleef, had niemand gerekend op zo’n stevige terugval.

De reactie van buitenlandse media laat zien dat de wereld aandachtig meekijkt met wat er in Nederland gebeurt — en dat de politieke koers van het land opnieuw onderwerp van discussie is.

Buitenlandse kranten en zenders reageren verbaasd en scherp

Kort na het verschijnen van de exitpoll stroomden de reacties uit het buitenland binnen. Van Duitsland tot Argentinië, overal spraken journalisten en politieke commentatoren hun verbazing uit over het verlies van Wilders en de winst van D66.

Het Spaanse 20 Minutos schreef:
“ÚLTIMA HORA | Los liberales baten a la ultraderecha de Wilders por sorpresa y se imponen en las elecciones en Países Bajos.”
Oftewel: “Laatste nieuws | De liberalen verslaan verrassend de extreemrechtse Wilders en winnen de verkiezingen in Nederland.”

Ook in Duitsland werd uitvoerig bericht over de uitslag. WDR Aktuell schreef:
“Niederlande: Laut einer ersten Prognose ist die Partei des Rechtspopulisten Wilders nicht meer stärkste Kraft. Stattdessen ligt de Mittepartei D66 aktuell vorne.”

Een opvallende toon, want in Duitsland wordt Wilders nog vaak omschreven als de ‘rechtspopulist van Europa’.

De Zwitserse nieuwssite Blick meldde:
“Die Partei des Rechtspopulisten Geert Wilders ist einer Prognose zufolge bei der Parlamentswahl in den Niederlanden nicht die stärkste Kraft geworden.”

Ook hier benadrukten de redacteuren vooral dat de linksliberale Democraten 66 het stokje lijken over te nemen.

Internationale zenders volgen Nederland op de voet

Niet alleen Europese media, maar ook internationale nieuwsorganisaties zoals Al Jazeera en NTV volgden de ontwikkelingen in Nederland met grote belangstelling.

Al Jazeera Breaking News publiceerde kort na de eerste exitpoll een opvallende headline:
“Centre-left D66 party projected to be the largest party in the Dutch parliament, ahead of Geert Wilders’ anti-Islam Freedom Party.”

De Arabische nieuwszender benadrukte vooral de verschuiving van een ‘populistische koers’ naar een meer ‘pro-Europese richting’. Ook bij zenders als FAZ Politik en WELT uit Duitsland lag de nadruk op het feit dat Nederland opnieuw lijkt te kiezen voor het midden.

De Catalaanse krant diariARA schreef zelfs:
“Els liberals guanyen als Països Baixos davant la patacada de l’islamòfob Wilders.”
Vrij vertaald: “De liberalen winnen in Nederland na de klap voor de islamofobe Wilders.”

Het laat zien dat in het buitenland vooral de beeldvorming rond Wilders en zijn standpunten de toon bepaalt in de berichtgeving.

Van Brussel tot Buenos Aires: opluchting bij Europese progressieven

Binnen de Europese Unie werd met grote aandacht gekeken naar de uitslag. Veel pro-Europese politici en commentatoren reageerden opgelucht. Nicolás Fuster, een Argentijns-Europese politiek analist, schreef op X:
“Extremely happy with the amazing result of D66 in the Netherlands: after the failing far-right and populist government of Geert Wilders, the most pro-EU Dutch party is on track to secure the Prime Minister.”

Zijn woorden vatten goed samen hoe in Brussel en omstreken wordt gekeken naar de mogelijke overwinning van Rob Jetten. Na de opkomst van populistische partijen in landen als Italië, Frankrijk en Duitsland, zien veel Europese leiders de Nederlandse wending als een teken dat het midden weer terrein wint.

Nederland opnieuw in de internationale schijnwerpers

Nederland speelt al decennialang een opvallende rol binnen het Europese politieke landschap. Het land wordt vaak gezien als een thermometer voor wat er in andere landen kan gebeuren. De afgelopen jaren was de groei van de PVV voor veel buitenlandse media een symbool van de ‘populistische golf’ in Europa.

Het huidige verlies van Wilders zorgt daarom voor nieuwe analyses. In onder meer de Franse en Spaanse pers wordt gesproken van een ‘politieke verschuiving terug naar het centrum’. Tegelijkertijd wijzen anderen erop dat de PVV ondanks het verlies nog altijd een grote partij blijft en dat de politieke verdeeldheid in Nederland groot is.

Een commentator bij El Español omschreef het als volgt:
“Sorpresa en Países Bajos, el socioliberal Rob Jetten adelanta al ultra Wilders como fuerza más votada.”
Vrij vertaald: “Verrassing in Nederland, de sociaal-liberale Rob Jetten haalt de ultrarechtse Wilders in als grootste kracht.”

Verkiezingsavond vol emoties en speculaties

Terwijl in Nederland de politieke leiders zich nog moesten uitspreken over de uitslag, stroomden de eerste analyses al binnen.

In de internationale berichtgeving wordt vooral gespeculeerd over de vraag wat dit betekent voor de Europese samenwerking en de Nederlandse positie in de EU.

Sommige media spreken van een ‘correctie’ na de ruk naar rechts in 2023, terwijl anderen denken dat de kiezer vooral verandering wilde na maanden van politieke impasse.

De verkiezingsavond zelf verliep rustig, maar de reacties logen er niet om. Terwijl D66-aanhangers in Den Haag de overwinning vierden, bleef het bij de PVV stil.

Wilders zelf heeft nog niet uitgebreid gereageerd, maar insiders verwachten dat hij de komende dagen hard zal uithalen naar de media en de peilingen.

Wat deze uitslag betekent voor Nederland

Mocht de trend van de exitpoll worden bevestigd in de officiële telling, dan betekent dat een flinke verschuiving in de Nederlandse politiek.

D66 zal dan het voortouw nemen in de formatie, en het is de vraag welke partijen bereid zijn om samen te werken.

De PVV blijft een grote speler, maar zal waarschijnlijk een stap terug moeten doen. Toch is het verlies van Wilders niet per se het einde van zijn invloed. Politieke analisten wijzen erop dat zijn achterban trouw blijft en dat hij in toekomstige debatten ongetwijfeld een rol zal blijven spelen.

Conclusie: de wereld kijkt kritisch mee

De reacties uit het buitenland maken één ding duidelijk: wat er in Nederland gebeurt, blijft internationaal van belang.

Of het nu gaat om de strijd tussen links en rechts, of om de houding ten opzichte van Europa — de Nederlandse politiek wordt gezien als een graadmeter voor de stemming in heel Europa.

De verrassende uitslag, met een fors verlies voor Wilders en een onverwachte winst voor D66, laat zien dat het politieke landschap in Nederland nog altijd vol verrassingen zit.

En terwijl buitenlandse media zich nu afvragen of dit het begin is van een nieuwe koers, wacht Nederland gespannen af wat de definitieve uitslag zal brengen.

Totaalbeeld: een verkiezingsavond vol verrassingen, reacties uit alle windstreken en een politieke aardverschuiving die niet alleen Den Haag, maar ook de rest van de wereld bezighoudt.