De gewelddadige dood van de 17-jarige Lisa uit Abcoude heeft diepe sporen nagelaten, niet alleen bij haar familie en vrienden, maar in heel Nederland. Haar dood, die vermoedelijk plaatsvond toen ze op de fiets naar huis reed, heeft geleid tot een golf van verontwaardiging en verdriet. De tragedie heeft een pijnlijk debat opnieuw aangewakkerd: hoe veilig zijn onze fietspaden eigenlijk – vooral ’s avonds, in landelijke gebieden met slechte verlichting en weinig toezicht?

In reactie op de gebeurtenis heeft de provincie Noord-Brabant aangekondigd een uitgebreid onderzoek te starten naar de veiligheid van haar eigen fietsroutes. Volgens een woordvoerder van de provincie is het “onacceptabel dat mensen zich angstig voelen wanneer ze simpelweg naar huis fietsen”.

“Wij zijn niet doof voor de verhalen van Brabanders die zich onveilig voelen op slecht verlichte fietspaden,” zei gedeputeerde voor Mobiliteit Stijn Smeulders. “De dood van Lisa is een tragisch signaal dat we niet kunnen negeren. We moeten ervoor zorgen dat ieder meisje, iedere jongen, iedere fietser zich veilig voelt – ongeacht het tijdstip of de plek.”

Angst op donkere fietspaden

Veel inwoners van Noord-Brabant herkennen het gevoel van onveiligheid dat nu in het debat centraal staat. Op sociale media delen honderden mensen hun ervaringen: van slecht verlichte paden tot afgelegen routes zonder noodvoorzieningen. Een moeder uit Tilburg schreef: “Mijn dochter van zestien durft niet meer alleen naar huis te fietsen na het werk. Elke avond rijd ik haar op om haar op te halen. Zo hoort het niet.”

De provincie geeft aan dat dergelijke verhalen al langer bekend waren, maar dat de recente gebeurtenis de urgentie heeft vergroot. “Er is al langer aandacht voor verkeersveiligheid, maar sociale veiligheid – het gevoel van veiligheid – krijgt nu terecht meer prioriteit,” aldus Smeulders.

Onderzoek naar verlichting, camera’s en meldpunten

Het onderzoek van de provincie zal zich richten op drie hoofdaspecten: verlichting, toegankelijkheid voor hulpdiensten en de aanwezigheid van meldpunten of camera’s op risicolocaties. Ook wordt gekeken naar samenwerking met gemeenten om prioriteitsroutes te verbeteren – vooral die welke vaak door scholieren en studenten worden gebruikt.

Volgens voorlopige plannen zullen in 2026 de eerste resultaten worden gepresenteerd, met concrete aanbevelingen voor infrastructuurverbeteringen. Daarbij kan gedacht worden aan automatische verlichting met bewegingssensoren, alarmzuilen of het versterken van toezicht in risicogebieden.

“Geen enkel meisje mag nog bang zijn”

De dood van Lisa heeft ook een bredere maatschappelijke discussie losgemaakt over vrouwenveiligheid in de openbare ruimte. Organisaties zoals Veilig Fietsen Nederland en Stop Geweld Tegen Vrouwen roepen op tot structurele maatregelen. “Het is te gemakkelijk om dit te zien als een op zichzelf staand incident,” zegt voorzitter Annelies Driessen van Veilig Fietsen Nederland. “Er zijn talloze meiden die zich dagelijks onveilig voelen. We moeten luisteren naar hun verhalen en daar beleid op maken.”

In Eindhoven vond zondagavond een stille tocht plaats ter nagedachtenis aan Lisa. Honderden mensen liepen met kaarsen en witte bloemen. Op borden stonden teksten als “Voor Lisa, voor ons allemaal” en “Licht op elk pad”. De bijeenkomst werd afgesloten met een minuut stilte en een oproep tot actie: meer verlichting, meer bewustzijn, meer veiligheid.

Politieke reactie

Ook in de Provinciale Staten klonk maandag stevige taal. Oppositiepartijen riepen het provinciebestuur op om snel te handelen en niet te blijven steken in onderzoek alleen. VVD-Statenlid Bart van Hoof stelde: “We weten dat er plekken zijn waar het gewoon te donker en te verlaten is. Daar moeten niet eerst rapporten over komen – daar moeten nú lampen aan.”

Het provinciebestuur zegt de zorgen te delen, maar benadrukt dat de aanpak zorgvuldig moet gebeuren. “We willen dat elke maatregel effectief is,” zei Smeulders. “Sommige paden lopen door natuurgebieden waar standaardverlichting niet mogelijk is. Daar zoeken we naar creatieve oplossingen die veiligheid combineren met natuurbescherming.”

Een oproep tot nationale aanpak

De schok rond Lisa’s dood heeft ook buiten Noord-Brabant aandacht getrokken. Vanuit andere provincies, waaronder Utrecht en Gelderland, klinkt de roep om een landelijke strategie voor sociale veiligheid op fietsroutes. De Fietsersbond dringt aan op structurele financiering voor verlichting en preventieve maatregelen.

“Fietsen is een van de meest Nederlandse dingen die er zijn,” aldus de bond in een verklaring. “Maar het mag nooit gepaard gaan met angst. Wat er met Lisa is gebeurd, mag nooit meer gebeuren.”

Hoop op verandering

In Abcoude zelf blijft de pijn groot. Vrienden en klasgenoten van Lisa hebben een gedenkplek ingericht met bloemen, brieven en fietslampjes. Op een van de briefjes stond: “Lieve Lisa, jij fietste altijd met een lach. We hopen dat jouw verhaal licht brengt waar het donker was.”

De provincie Noord-Brabant zegt die woorden ter harte te nemen. “We kunnen Lisa niet terugbrengen,” aldus Smeulders, “maar we kunnen wel zorgen dat haar dood niet voor niets is geweest. Ieder nieuw lichtpunt langs onze fietspaden zal een herinnering zijn aan haar – en aan het recht van iedereen om veilig thuis te komen.”