Een stad overspoeld door bloed

Het zand van Soedan kleurt opnieuw rood. De val van de stad Al-Fashir, het laatste bolwerk van het Soedanese leger in Darfur, is uitgelopen op een ongekende tragedie. Wat begon als een belegering door de paramilitaire Rapid Support Forces (RSF) is geëindigd in een massamoord van apocalyptische proporties. Volgens voorlopige analyses zijn meer dan 2.000 burgers – voornamelijk vrouwen, kinderen en ouderen – in enkele dagen afgeslacht terwijl zij probeerden te vluchten.

De omvang van het bloedbad is zo groot dat het zichtbaar is vanuit de ruimte. Satellietbeelden, geanalyseerd door onderzoekers van de Yale-universiteit, tonen donkere, roodachtige verkleuringen in het zand en “clusters van objecten” die overeenkomen met menselijke lichamen. Het Humanitarian Research Lab (HRL) spreekt van “een systematisch en intentioneel proces van etnische zuivering”.

Bewijs uit satelliet en schokkende beelden vanaf de grond

De satellietbeelden vormen slechts het begin van een reeks verontrustende bewijzen. Op sociale media circuleren video’s waarin RSF-strijders gevangenen van dichtbij executeren. In een van de fragmenten is te zien hoe een kindsoldaat een ongewapende man neerschiet. Een andere video toont milities in trucks die jacht maken op burgers, terwijl de schoten weerklinken en een stem roept: “Dood de Nuba!” – een verwijzing naar de zwarte Afrikaanse stammen van Soedan.

Volgens ooggetuigen werden complete families uit hun huizen gesleurd en geëxecuteerd. Lichamen zouden vervolgens zijn achtergelaten in de straten of in haastig gegraven massagraven. De internationale gemeenschap spreekt van “onvoorstelbare wreedheid”, maar concrete actie blijft uit.

“Hun daden zijn een schande – en ons stilzwijgen evenzeer”

Cameron Hudson, voormalig veiligheidsadviseur van de Verenigde Staten voor Afrika, reageerde geschokt:

“We hebben eerder gezien wat zich nu in Al-Fashir ontvouwt. Toen de RSF El Geneina innam, werden 15.000 mensen afgeslacht. Het gebeurt opnieuw, en de wereld kijkt weer toe. Hun daden zijn een schande – en ons stilzwijgen evenzeer.”

De herhaling van geschiedenis in Darfur roept pijnlijke herinneringen op aan de genocide van begin jaren 2000, toen Arabische Janjawid-milities – de voorloper van de RSF – eveneens honderdduizenden slachtoffers maakten.

De stad op rantsoen: overleven op veevoer

Voor de val van Al-Fashir bevonden zich naar schatting 260.000 burgers in de stad, ingesloten tussen de frontlinies. Zonder voedsel of medicijnen overleefden velen wekenlang op veevoer. Met de inname van de stad controleert de RSF nu vrijwel het hele Darfur-gebied. Analisten spreken van een “feitelijke opdeling van Soedan” – een land dat langzaam uit elkaar valt onder de druk van oorlog, honger en etnische haat.

De VN noemt het conflict inmiddels “de ergste humanitaire crisis ter wereld”. Meer dan 14 miljoen mensen zijn ontheemd, en naar schatting 150.000 mensen zijn sinds april 2023 omgekomen.

Een cynische boodschap van de RSF-leider

Mohammad Hamdan Daglo, leider van de RSF, sprak na de val van Al-Fashir via Telegram. Hij beweerde dat de “bevrijding van Al-Fashir een kans is voor de eenheid van Soedan – via vrede of oorlog”. In dezelfde toespraak vroeg hij zogenaamd “vergiffenis aan de bewoners voor de ramp die hen is overkomen”, maar voegde eraan toe dat “de oorlog ons is opgedrongen”.

Zijn woorden worden door internationale waarnemers als hypocriet en cynisch bestempeld. Terwijl hij spreekt over vrede, blijven beelden van moordpartijen en brandende dorpen de wereld schokken.

VN waarschuwt: ‘Etnische zuivering in volle gang’

Volker Turk, de Hoge Commissaris van de Verenigde Naties voor de Mensenrechten, waarschuwde eerder al voor het “groeiende risico op etnisch gemotiveerde gruweldaden” in Darfur. Volgens hem ontvangt de VN voortdurend meldingen over standrechtelijke executies, verkrachtingen en ontvoeringen van burgers.

“De geschiedenis van Darfur herhaalt zich voor onze ogen,” aldus Turk. “Het is een tragedie die we hadden kunnen voorkomen – als de wereld had willen kijken.”

Een roep om rechtvaardigheid

De bebloede zandvlaktes van Al-Fashir zijn het stille bewijs van een tragedie die te groot is om te negeren. Wat ooit een stad was vol handel, muziek en leven, is nu een openluchtkerkhof. Het internationale zwijgen rond Soedan wordt steeds ondraaglijker – en elke dag dat de wereld niets doet, sterven er meer onschuldigen.

De vraag blijft: hoeveel Al-Fashirs moeten nog vallen voordat de mensheid ingrijpt?