Actie van Just Stop Fast Fashion in Madurodam: miniatuur van The Sting besmeurd met olieachtige substantie

Den Haag – Zaterdagmiddag is in het attractiepark Madurodam een miniatuurversie van het Haagse filiaal van kledingwinkel The Sting besmeurd met een olieachtige substantie. Twee activisten van de actiegroep Just Stop Fast Fashion, onderdeel van Extinction Rebellion, voerden de actie uit om aandacht te vragen voor de milieu‑ en sociale gevolgen van de fast‑fashion‑industrie. Het attractiepark heeft direct een onderzoek ingesteld naar de mogelijke schade aan het miniatuurpand.

Volgens een woordvoerder van Madurodam vonden de activisten vooraf al contact met het park: “We hebben netjes per e‑mail gereageerd en gezegd dat we in gesprek willen.” Ondanks de aandacht vond het park de impact voor bezoekers beperkt. De activisten bevestigden dat zij het park wilden versterken in hun protest tegen fast fashion, die volgens hen geleid door overconsumptie en milieuvervuiling tot één van de grootste problemen van deze tijd behoort.

De actie is gericht tegen winkelketens zoals The Sting en C&A. In een verklaring stelt Just Stop Fast Fashion dat deze ketens “hun naam schoonpoetsen door sponsoring van een attractiepark” en daarmee bijdragen aan greenwashing. “Winkelketens die goedkoop kleding massaal produceren, veroorzaken niet alleen afval, maar dragen ook bij aan kinderarbeid, uitbuiting en microplastics in de oceanen,” zo luidt het persbericht.

Op video’s die via sociale media circuleren is te zien hoe de activisten de olieachtige substantie op het miniatuurgebouw aanbracht en een spandoek achterlieten met de tekst “Stop met fast fashion”. De actie trok voorbijgangers die stil staan te kijken en opgemerkt werd dat de beveiliging van het park beperkt zichtbaar was op dit moment.

Bij aankomst van beveiliging en politie waren de activisten reeds weg. Het park zette onmiddellijk een inspectieteam in om vast te stellen of het miniatuurmodel beschadigd is geraakt of vuil blijft door de substantie. Volgens insiders moet eerst onderzocht worden of de olie echt schadelijk is voor de verf of materialen van het model‑pand, of dat het veilig gereinigd kan worden.

De politie werd geïnformeerd en neemt een proces‑verbaal op voor mogelijke vandalisme. De actiegroep gaf naar eigen zeggen vrijwillig hun identiteitsgegevens af aan het personeel en gaf aan aangifte te willen over zichzelf, zodat hun protest via rechterlijk traject aandacht kan krijgen. “We hopen dat dit tot een rechtszaak leidt, zodat de fast‑fashion‑industrie en haar dubieuze praktijken openbaar worden onderzocht,” aldus de woordvoerder van de groep.

De actie leidde tot uiteenlopende reacties. Bezoekers van het park toonden zich verbaasd: “Je verwacht zoiets niet in Madurodam,” zei één van hen. Anderen spraken waardering uit voor het doel achter de actie, maar twijfelden over de methode: “Ik begrijp het probleem, maar dit voelt als vandalisme.” De gemeente Den Haag heeft nog geen officiële reactie gegeven, al wordt intern bekeken of extra beveiliging nodig is bij Madurodam.

De discussie die deze actie op gang brengt, gaat verder dan één bloedvlek op een miniatuur. Het raakt aan grotere thema’s: welke verantwoordelijkheid hebben bedrijven in de modewereld? Hoe houden we attractieparken en sponsoring schoon van milieu‑schadelijke banden? En op welke wijze mogen activisten actie voeren in een openbare ruimte zonder de schade over te laten aan derden?

Madurodam liet weten dat bezoekers gewoon kunnen blijven genieten van het park, en dat schoonmaakwerkzaamheden gepland staan tijdens sluitingstijden. “Wij zijn bezig met herstel, zodat de miniaturen weer in de staat zijn die onze bezoekers verwachten,” stelde een woordvoerder. Ondertussen houdt Just Stop Fast Fashion de kwestie onder de aandacht en laat weten klaar te zijn voor volgende acties.

De industrie van fast fashion is volgens critici verantwoordelijk voor grote hoeveelheden kledingafval, hoge uitstoot van broeikasgassen, intensieve watervervuiling en onderbetaling van arbeiders. Simpele protestacties zoals deze in Madurodam herinneren het publiek eraan dat zelfs kleine modellen en symbolen iets kunnen blootleggen – of dat nu onvermoede banden zijn tussen sponsoring en ecologie, of de manier waarop mode wordt geproduceerd en geconsumeerd.

Het is onduidelijk hoe groot de schade precies is en wat de uiteindelijke juridische afhandeling zal zijn. Wel staat vast dat deze actie opnieuw een discussie aanwakkerde over de grenzen tussen protest, kunst, sponsoring en openbare ruimte. Voor het moment ligt de miniatuur van The Sting in Madurodam onder een laag onderzoek – en blijft de vraag hangen: moet sponsoring door fast‑fashion‑ketens in een gezinsterrein werkelijk getolereerd worden?