BRUSSEL — De Belgische federale regering balanceert opnieuw op het slappe koord. De onderhandelingen over de begroting zijn muurvast komen te zitten, en de druk binnen de Vivaldi-coalitie stijgt met de dag. Terwijl premier Alexander De Croo probeert de broze eenheid te bewaren, lijken de coalitiepartners elkaar steeds harder te bekampen. De vraag luidt dan ook: komt er een herfstakkoord, of moeten we wachten op een ‘kerstakkoord’?

Een politieke crisis lijkt in de lucht te hangen, maar achter de schermen groeit het idee van uitstel als redmiddel – een budgettaire pauze die de regering tijd moet kopen, zonder formeel te vallen.

Onderhandelingen op het scherp van de snee

Vandaag zitten de onderhandelaars van de federale regering opnieuw samen om een begrotingsgat van tien miljard euro te dichten. Maar wie verwacht dat er snel witte rook komt, vergist zich.

MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez liet eerder deze week al duidelijk verstaan dat hij niet van plan is om zomaar toe te geven. Zijn harde, maar als “steun” verpakte uitspraken richting premier De Croo, hebben binnen de coalitie diepe sporen nagelaten.

Volgens politieke bronnen verloopt het overleg “stroef en gespannen”. Vooral de vraag waar de miljarden moeten worden gevonden, zorgt voor felle discussies tussen liberalen, socialisten en groenen.

Een regering in overlevingsmodus

“De regering is niet dood, maar ze ademt zwaar,” zegt politicoloog Carl Devos (UGent). Volgens hem bevindt de Vivaldi-coalitie zich in een “half-comateuze toestand”.

De Croo probeert koste wat het kost een openlijke breuk te vermijden. Een val van de regering in aanloop naar de verkiezingen van juni 2026 zou politiek rampzalig zijn. Toch klinkt het binnen de Wetstraat dat de spanningen tussen MR en PS – en tussen liberalen en groenen – moeilijk nog te verbergen vallen.

“Niemand wil nu de verantwoordelijkheid nemen voor een regeringscrisis,” aldus Devos. “Maar het vertrouwen is laag, en elk overlegmoment wordt een krachtmeting.”

Kerstakkoord als nooduitgang

In de coulissen wordt al nagedacht over een tijdelijke uitweg. De meest realistische piste? Een ‘kerstakkoord’: een politiek compromis dat pas in december wordt afgerond, zodat men tot dan tijd wint om de cijfers bij te sturen.

“Het zou niet de eerste keer zijn dat een begroting pas rond de feestdagen wordt afgeklopt,” zegt een regeringsbron. “De boodschap zou dan zijn: we blijven aan boord, maar we hebben meer tijd nodig om tot een evenwichtig akkoord te komen.”

Dat uitstel zou een regeringsval op korte termijn vermijden, maar het risico is groot dat België maandenlang in een soort politieke slaaptoestand terechtkomt. Cruciale dossiers zouden blijven liggen, terwijl partijen zich stilaan op de verkiezingscampagne voorbereiden.

De rol van Bouchez: breekijzer of brandstichter?

Binnen de meerderheid klinkt steeds meer frustratie over de houding van Georges-Louis Bouchez. De MR-voorzitter staat bekend om zijn scherpe toon en zijn strategisch gebruik van mediadruk om concessies af te dwingen.

Zijn tegenstanders beschuldigen hem ervan de regering te gijzelen met partijpolitieke belangen. Bouchez zelf pareert die kritiek door te stellen dat hij enkel “de belastingbetaler wil beschermen tegen onverantwoorde uitgaven”.

Toch groeit het besef dat zijn houding de cohesie van Vivaldi verder ondermijnt. “Zonder wederzijds respect is er geen vertrouwen, en zonder vertrouwen is er geen akkoord,” klinkt het bij een insider uit de meerderheid.

De Croo onder druk

Voor premier Alexander De Croo is dit een van de zwaarste momenten uit zijn ambtstermijn. Hij moet een evenwicht vinden tussen zes partijen die elk hun eigen electorale prioriteiten hebben.

De Croo benadrukt in publieke verklaringen dat hij “gelooft in een oplossing” en dat “de regering zal leveren”. Maar achter de schermen erkent zijn entourage dat de marges extreem klein zijn.

Een mislukking zou niet alleen zijn geloofwaardigheid, maar ook de stabiliteit van het land aantasten. De oppositie – met name N-VA en Vlaams Belang – kijkt intussen geamuseerd toe, klaar om munt te slaan uit de verdeeldheid van de federale meerderheid.

Tussen hoop en uitputting

Hoewel niemand binnen de regering momenteel uit is op een val, heerst er een gevoel van politieke vermoeidheid. Ministers en kabinetsleden spreken over een sfeer van wantrouwen en uitputting.

“Iedereen weet dat dit geen sprint, maar een eindeloze marathon is,” zegt een anonieme kabinetsmedewerker. “Er wordt gepraat, heronderhandeld, en weer gepraat, maar echte vooruitgang is schaars.”

Toch blijft het scenario van een kerstakkoord realistisch. “Als ze het hoofd koel houden,” zegt Devos, “kan een tijdelijk akkoord de rust terugbrengen. Maar de schade aan het vertrouwen is al aangericht.”

Een regering op wankele benen

De komende weken zullen cruciaal zijn. Als de onderhandelingen blijven vastlopen, zal de roep om uitstel – en dus een kerstakkoord – luider klinken.

Wat vaststaat: zelfs als de regering dit najaar overleeft, zal ze dat doen met een gehavend imago en uitgeputte partners.

België blijft zo gevangen tussen politiek pragmatisme en structurele verlamming — met kerst misschien als laatste redmiddel voor een wankele coalitie.