Wat begon als een massaal vreedzaam vakbondsprotest, eindigde dinsdag in het hart van Brussel in een veldslag. Naar schatting 80.000 mensen kwamen op straat om te betogen tegen de hervormingsplannen van de regering-De Wever, maar toen de menigte zich naar het Europakwartier bewoog, sloeg de sfeer plots om. In enkele minuten tijd veranderde de demonstratie in een orgie van geweld, met brandende voertuigen, gebroken ramen en tientallen gewonde agenten.

Volgens verschillende politievakbonden en ooggetuigen kwam het zwaarste geweld niet van de gewone betogers, maar van extreemlinkse splintergroepen, waaronder Antifa. Hun doel, zeggen agenten, was niet protesteren, maar provoceren.

“Ze kwamen niet om hun stem te laten horen, maar om oorlog te voeren met de politie,” zegt een inspecteur van de zone Brussel Hoofdstad-Elsene, die anoniem wil blijven. “Wat ze in het Hilton hebben aangericht, heb ik in mijn carrière nog nooit gezien.”

Een geplande infiltratie

Volgens de federale politie was de infiltratie van relschoppers al dagen van tevoren voorbereid. Via online kanalen zouden oproepen zijn verspreid om “het establishment te raken waar het pijn doet.” Een interne nota van de politie, ingezien door Het Laatste Nieuws, waarschuwde zelfs voor een mogelijke aanwezigheid van buitenlandse activisten uit Frankrijk en Duitsland.

De ordediensten hadden het moeilijk om de radicale groepen van de gewone betogers te onderscheiden. De relschoppers mengden zich in de menigte met rode vlaggen en anonieme sjaals voor hun gezicht. Pas toen de betoging officieel werd ontbonden, kwamen ze in actie.

“Ze hadden een duidelijke strategie,” legt een commissaris uit. “Eerst chaos zaaien door brand te stichten, dan de politie lokken en omsingelen. Het is niet spontaan geweld, het is georganiseerd.”

Een spoor van vernieling

De zwaarste rellen speelden zich af rond het Hilton Hotel aan de Kleine Ring, waar de lobby volledig werd vernield. Meubels werden kort en klein geslagen, ruiten sneuvelden, en gasten moesten geëvacueerd worden via nooduitgangen. Ook in de Louizalaan en aan het Poelaertplein gingen vitrines aan diggelen.

In totaal werden 47 mensen opgepakt, onder wie verschillende buitenlanders. Minstens 23 agenten raakten gewond, sommigen ernstig. Eén agent werd met hoofdletsels afgevoerd naar het ziekenhuis nadat hij met een metalen staaf werd geraakt.

“Dit zijn geen vakbondsleden,” zei een woedende politievakbondsleider woensdagmorgen. “Dit zijn extremisten die onze hoofdstad gebruiken als speelterrein voor hun haat.”

Antifa onder de loep

Het parket van Brussel bevestigt dat de identiteit van verschillende gearresteerde personen wordt onderzocht, maar politieleiders spreken off the record al duidelijker taal: de meerderheid van de relschoppers zou banden hebben met Antifa en andere autonome linkse groepen.

Volgens bronnen binnen de politie werken deze groepen in kleine, mobiele cellen van vijf tot tien personen die goed gecoördineerd te werk gaan. Ze communiceren via versleutelde apps, dragen geen herkenbare symbolen, en verdwijnen zodra de politie optreedt.

“Het zijn getrainde actievoerders,” zegt een lid van de federale anti-terreurcel. “Ze weten hoe ze een betoging moeten kapen, hoe ze chaos creëren en hoe ze nadien onherkenbaar verdwijnen in de massa.”

Politieke verontwaardiging

De regering-De Wever veroordeelde het geweld scherp. Premier Bart De Wever sprak van “een georganiseerde aanval op de democratische rechtsorde.”

“Wie brand sticht en agenten aanvalt, is geen betoger maar een crimineel,” zei hij in de Kamer. “We zullen deze groepen ontmaskeren en gerechtelijk vervolgen.”

Aan de linkerzijde klinkt echter nuance. PVDA-voorzitter Raoul Hedebouw benadrukte dat de overgrote meerderheid van de manifestanten vreedzaam bleef.

“Het is te gemakkelijk om heel links verantwoordelijk te stellen voor een handvol extremisten. De sociale woede is reëel, en die moeten we ernstig nemen.”

Toch erkennen zelfs sommige vakbondsleiders dat het protest “ontspoorde op een manier die niemand kon goedkeuren.”

Een breder probleem

Experts waarschuwen dat de rellen van Brussel geen geïsoleerd incident zijn. De laatste maanden duiken in heel Europa signalen op van radicale linkse netwerken die steeds vaker protesten infiltreren. Hun doel is niet louter politiek, maar symbolisch: het delegitimeren van de staat en de politie.

Volgens politicoloog Dave Sinardet raakt het vertrouwen tussen burgers, politie en overheid steeds verder uitgehold.

“We leven in een tijd van frustratie en wantrouwen. Wanneer dat samenkomt met ideologisch extremisme, ontstaat een explosieve cocktail.”

De nasleep

De politie heeft intussen de beelden van tientallen camera’s verzameld en analyseert die om de daders te identificeren. De schade loopt in de miljoenen euro’s. Het Hilton overweegt een klacht tegen onbekenden in te dienen, en de stad Brussel belooft dat “de verantwoordelijken zullen betalen.”

Maar bij de politie heerst vooral woede.

“Wij riskeren elke dag ons leven, en zij komen hier om ons te vernederen,” zegt een agent. “Ze haten ons omdat wij symbool staan voor orde. Maar zonder orde is er alleen chaos.”

Wat dinsdag begon als een protest tegen hervormingen, is geëindigd als een wake-upcall voor België. Want de vraag blijft hangen: hoeveel van deze relschoppers waren er echt om te betogen — en hoeveel alleen om te vechten?