De broer van het slachtoffer reageerde boos toen de moordenaar Horion naar de instelling werd overgebracht: “Wat gaan ze doen? Nog een flatgebouw bouwen?”
Broer van slachtoffer reageert fel nu Horion naar instelling mag: “Wat gaan ze dan doen? Een extra vleugel bouwen?”
BRUSSEL — Het Hof van Cassatie heeft donderdagmiddag de voorziening van de Belgische staat verworpen, waardoor het definitief is: Freddy Horion (77), ‘s lands op één na langstzittende gevangene, zal de gevangenis inruilen voor een instelling. Voor het eerst in bijna vijf decennia zal de beruchte zesvoudige moordenaar niet langer achter de tralies verblijven. Het nieuws zorgt voor diepe emoties, vooral bij de nabestaanden van zijn slachtoffers.
De man achter de gruwel
Horion werd in 1980 veroordeeld tot levenslang na de zogenaamde “moordpartij van Sint-Amandsberg.” Samen met zijn kompaan Roland Feneulle richtte hij een bloedbad aan in de villa van de familie Steyaert. Vijf mensen werden daar brutaal omgebracht, onder wie drie kinderen. Eerder had Horion ook al een kennis vermoord. In totaal ging het om zes slachtoffers.
Het proces destijds schokte het hele land en de wreedheid van de feiten maakte dat Horion de bijnaam “de beul van Sint-Amandsberg” kreeg. Zijn naam werd een symbool voor ultieme gruwel en voor velen ook voor de discussie over de zin of onzin van levenslange opsluiting.
Van gevangenis naar instelling
Na bijna vijftig jaar detentie volgt nu een nieuwe wending. Omdat Horion fysiek en psychisch zwaar verzwakt is, besliste de strafuitvoeringsrechtbank eerder al dat hij mocht worden overgeplaatst naar een gesloten instelling waar hij medische zorg kan krijgen. De Belgische staat probeerde die beslissing nog aan te vechten, maar het Hof van Cassatie maakte daar nu een einde aan.
Met die uitspraak komt er na decennia een einde aan zijn onafgebroken verblijf in de gevangenis. Horion zelf heeft herhaaldelijk verklaard dat hij zijn straf “heeft uitgezeten” en dat hij recht heeft op menselijke behandeling in zijn laatste levensjaren.
Woede en onbegrip bij slachtoffers
Voor de nabestaanden van de slachtoffers voelt de beslissing echter als een kaakslag. Vooral de broer van een van de vermoorde familieleden reageert scherp.
“Toen ‘het individu’ destijds één dag buiten mocht, moordde hij mijn familie uit,” zegt hij verbitterd. “En nu zou hij plots in een instelling thuishoren? Wat gaan ze dan doen, een extra vleugel bouwen voor zesvoudige moordenaars?”
Zijn woorden drukken een diepe pijn uit die, ondanks de verstreken jaren, nooit is verdwenen. Voor de families is de naam Freddy Horion synoniem met onafgebroken verdriet en trauma.
Symboliek van levenslang
Het nieuws heropent ook het bredere maatschappelijke debat over levenslange gevangenisstraffen. In België betekent “levenslang” niet noodzakelijk dat een gevangene nooit meer vrijkomt. Bij goed gedrag of wegens gezondheidsredenen kan een veroordeelde na verloop van tijd uitzicht krijgen op alternatieve vormen van detentie.
Voor velen botst dat idee met de gruwelijkheid van Horions misdaden. “Als dit geen geval is voor levenslang zonder enig perspectief, wat dan wel?” klinkt het op sociale media.
Slachtofferverenigingen wijzen erop dat beslissingen als deze de wonden bij families telkens opnieuw openrijten. “Elke keer dat zijn naam opnieuw in de kranten staat, herbeleven de nabestaanden het drama,” aldus een woordvoerder.
Argumenten van de verdediging
Horions advocaten benadrukken dat hun cliënt 77 jaar oud is en dat zijn fysieke toestand achteruitgaat. Volgens hen is een overplaatsing naar een instelling geen “vrijlating” maar een humanitaire maatregel. “Hij blijft onder toezicht, hij blijft opgesloten, maar in een omgeving die beter is afgestemd op zijn medische noden,” aldus de verdediging.
Ook psychiaters wijzen erop dat langdurige detentie bij oudere gedetineerden vaak leidt tot zware gezondheidsproblemen die gevangenissen niet altijd kunnen opvangen. Een instelling zou meer mogelijkheden bieden voor medische begeleiding.
Cassatie: punt achter juridisch gevecht
Het Hof van Cassatie heeft nu alle juridische betwistingen afgewezen, waardoor de beslissing definitief is. Een exacte datum voor de overplaatsing is nog niet bekendgemaakt, maar bronnen binnen Justitie bevestigen dat dit “binnen enkele weken” kan gebeuren.
De Belgische staat heeft geen verdere middelen meer om de uitvoering tegen te houden. Minister van Justitie Paul Van Tigchelt liet kort weten dat hij “begrip heeft voor de emoties van de families” maar dat “de rechtsstaat moet worden gerespecteerd, ook in de moeilijkste dossiers.”
Een land verdeeld
Het dossier-Horion blijft België verdelen. Voor sommigen is de beslissing om hem naar een instelling te brengen een noodzakelijk gebaar van menselijkheid tegenover een zieke, oude man. Voor anderen is het een onaanvaardbare versoepeling die geen rekening houdt met de blijvende pijn van de nabestaanden.
Op sociale media laaien de discussies hoog op. Terwijl sommigen pleiten voor barmhartigheid in de laatste levensfase van elke gevangene, wijzen anderen op het gevaar van precedentwerking. “Als Horion een instelling verdient, dan straks ook Dutroux?” lezen we in reacties.
Slot
Wat vaststaat, is dat Freddy Horion binnenkort voor het eerst sinds bijna vijftig jaar niet langer in een cel zal slapen. Voor de ene helft van het land is dat een teken van humaniteit, voor de andere helft een onrechtvaardigheid die de families van zijn slachtoffers opnieuw confronteert met hun verlies.
Zoals de broer van een van de slachtoffers het scherp formuleerde: “Wij kregen levenslang verdriet. Hij krijgt nu menselijkheid. Dat voelt verkeerd.”
